Un monifate ceibe de fรญos

Fraga
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Non digo que o fagas mal, mais poderรญas pronunciar os uves coa boca…

โ€”Abaixo!

โ€”Pero…

โ€”Abaixo! Xa me tes chea, que te aturen os raposos da fraga.

โ€”Non me podedes facer isto. Mirade como vou! Non sei onde estamos. Como ides actuar sen min?

โ€”Xa nos amaรฑaremos. ยซVfaiยป tranquilo.

A ignominia รฉ dolorosa dabondo para que non caia no pรกnico por me atopar abandonado en ningures. Ata a cidade aรญnda queda un bo treito en coche, como para pensar en percorrer ese camiรฑo a pรฉ. Vou esperar un anaco a ver se pasa alguรฉn que me poida achegar. Seguro que os rapaces xa se estรกn a arrepentir do impulso. O seu complexo de inferioridade e o irascรญbel do seu carรกcter a miรบdo teรฑen estas consecuencias, pero no fondo saben que non lles asiste a razรณn.

Perdรญn a conta do que levo a esperar aquรญ xa. Tan bo era ese atallo que colleu Ramรณn que non o ha de coรฑecer ninguรฉn. Non me podo arriscar a seguir agardando ao pรฉ do camiรฑo, se me colle a noite vou estar en verdadeiros atrancos. Algunha agrupaciรณn de casas ten que caer preto. Podo ir por alรณ… ou mesmo por acรณ. Non se fale mรกis, collo este camiรฑo que me queda mรกis รก man.

Unha รกrbore no medio da cidade estรก ben, mais tantas xuntas satรบranme o olfacto. Estaba comezando a pensar que esta era unha fraga virxe, pero nesa gran rocha hai unha inscriciรณn: ยซEstรก a piques de se internar en Denantes. Trabucouse na encrucilladaยป. Seica imos polo bo camiรฑo, aรญnda que esta verea semelle angosta en exceso para ser a entrada a algures; ademais, a maleza penetra salvaxe nela, como se non transitase xente con certa periodicidade. Quen sabe cantos tipos de bestas estarรกn รก espreita na beira do camiรฑo!

Ummm, froita!

Fraga
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Maro

Todos os deste personaxe

ยซLinghua de trapo, un carรกcter do demo e ninghunha persoa รก que lle render contas. Ghรบstame este fulano.ยป Xusto

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

ร fin unha รกnima. Por un carreiro, que se incorpora รก senda que estou a seguir, baixa un vello cunha canastra. Voume acercar a lle preguntar se este รฉ o camiรฑo correcto para ir dar ao pobo.

โ€”Desculpe, seรฑor.

โ€”Que raio pasa? โ€”Xirouseโ€”. Hordiรก! Un forasteiro!

โ€”Si, poderรญame dicir se vou ben por aquรญ para chegar รก vila?

โ€”Vas, oh, vas; vas ben de carallo! A que vila tes pensado ir?

โ€”Segundo unha rocha de alรญ arriba, a Denantes.

โ€”Pois si que es tan parvo como pareses… Si, seghe por aquรญ… seghe, seghe… โ€”dixo ao tempo que coa man indicaba que fose todo recto.

โ€”Moi agradecido. Impรณrtalle que lle faga outra pregunta? โ€”dixen a tentar a sorte.

โ€”Que cona vai mal no teu maxรญn pra pensar que non me importou a primeira!? โ€”contestou alporizado.

โ€”Eeeh… ben, de calquera maneira, fareina: que รฉ iso que leva aรญ? โ€”A curiosidade foi mรกis forte ca o medo que me producรญa aquel anciรกn. Descoรฑecรญa que eran aquelas bรณlas albas que levaba na canastra.

โ€”Isto? Isto รฉ risado, unha froita d’eiquรญ. Proba, rapรกs, cรณmese como se fose unha masรก. โ€”O antipรกtico vello debuxou un sorriso bondadoso.

โ€”De verdade que me dรก un? O certo รฉ que teรฑo algo de fame.

โ€”Pois claro, fillo, ten. Seghuro que non te viras noutra โ€”replicou sen cambiar ese ceno amรกbel.

โ€”Non, nin sabรญa da sรบa existencia.

โ€”Pois veรฑa, dรกlle unha boa dentada. Na vida probaches bocado tal. โ€”Achegoume un froito.

Trabei e mastiguei con รญmpeto naquel exรณtico manxar, crocante e fresquiรฑo. Ten un sabor peculiar, un tanto forte. A miรฑa lingua… O xantar estรก a se pรณr a mal co meu estรณmago…

โ€”Buuuu… buuuu…. buuuuuaaahhh!

โ€”Foder! Aรญnda que vas vestido coma un maricallo, hai que recoรฑeser que tes collois. Manda cona!, botarlle semellante trabada a un risado fresco… Habรญa moitos anos que non vรญa cousa tal! He, he!

Estiven axeonllado ata que terminei de botar o leite materno. Vai ter razรณn a pena, tirei para o lado equivocado na encrucillada. Como todo o mundo aquรญ sexa tan hospitalario coma o vello do demo que a saber por onde andarรก xa… Pero, no meu estado, non penso poรฑerme a desandar costa arriba. Baixo ata a vila e que sexa o que Deus queira.

E ti de quen ves sendo?

Fraga
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Faxildo

Todos os deste personaxe

ยซCalvo e con barba. Estรก cadrado. Renegha do home actual, tan afastado dos animais; compรณrtase coma eles.ยป Iago

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Por detrรกs dun piรฑeiro apareceu un home calvo e rexo andando en crequenas. Ao me ver, xirou a cabeza. Un ceno curioso repousaba na sรบa faciana curtida. Sen mediar palabra, foime polas costas e comezou a cheirar con รญmpeto o meu traseiro.

โ€”Desculpe… desculpe… DESCULPE!!! Pรณdese saber que raio anda a facer?!

โ€”De que outra maneira poderรญa saber de quen ves sendo?

โ€”… โ€”Non atinei a articular palabra.

โ€”Seica andas moi lonx’ do teu foghar. Nin es d’eiquรญ nin tes parentes en Denantes.

โ€”Contra! E eu que pensaba que andaba limpo e perfumado abondo… โ€”Tentei afrontar a situaciรณn surrealista con humor.

โ€”O home moderno e a ansia por ocultar a sรบa naturesa… Asรญ vai o mundo!

Marchou correndo detrรกs dunha denociรฑa que cruzaba a fraga naquel momento. Perdeuse na espesura do bosque.

Contraataca o risado

Fraga
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Comezo a me sentir estraรฑo. A polpa da froita tรณxica, que crรญa erradicada do organismo, sinto agora como bule pola miรฑas veas. A sensaciรณn de mareo abandonoume o estรณmago para se instalar no maxรญn. Todo estรก a acadar un aire irreal. As cores gaรฑan en contraste, os sons da natureza parecen proceder dunha paraxe distante e as รกrbores desta parte da fraga semellan adoptar un impropio comportamento humano: configuraciรณns antropomorfas que escenifican as situaciรณns mรกis macabras. As pรณlas dun espรฉcime anobรฉlanse contra ยซo pescozoยป do veciรฑo, que mesmo parece debuxar un xesto de agonรญa por ser estrangulado. Outra รกrbore, cunha ยซfacianaยป de xenreira, terma dun obxecto afiado โ€”en realidade รฉ a follaxe que sรณ estรก presente no extremo da gallaโ€” mentres รก sรบa beira hai un exemplar cunha ferida aberta da que emana resina. Outros semellan desmembrados. Aqueles…

Un episodio de pรกnico percรณrreme o espiรฑazo. Darei saรญdo algunha vez deste monte? Dende as pรณlas, brazos e dedos deses entes arbรณreos, os paxaros parecen estar a chamar por min. Tentan seducirme para que quede a compartir con eles esta clorofรญlica gaiola. Mรณvome por pura inercia, apenas sinto xa os pรฉs… Que demo estรก a pasar? Como รฉ posรญbel? A onde vin dar?

De costas, axexando tras un piรฑeiro, hai un rapaz de raza negra. Esfrago con forza nos ollos esperando que as visiรณns abandonen o meu caletre. Despois de retirar as mans, non son capaz de definir os contornos de inmediato, vanse debuxando devagar. A imaxe por fin se amosa con nitidez: segue aรญ!

Achรฉgome con tento, dentro das limitaciรณns da miรฑa situaciรณn. Acaba de se decatar da miรฑa presenza. Ergo os brazos coas palmas estendidas, tento facerlle saber que non son unha presenza hostil.

โ€”OLA! ENTENDER MIN?

โ€”Unga-lunga? โ€”foi a sรบa resposta con cara de estraรฑeza.

โ€”FALAR MEU IDIOMA? โ€”preguntei. Coa palma da man batรญn no peito ao pronunciar o ยซmeuยป.

Axรญtase un gamallo ao fondo. O rapaz โ€”vale, a miรฑa alucinaciรณnโ€” bota a correr nesa direcciรณn. Ten unha zancada potente ao tempo que elegante.ย Sempre temรญn morrer dunha maneira estรบpida, mais finar envelenado a causa da inxestiรณn dun froito subministrado por unha persoa maior sรณ lle debeu acontecer antes a Brancaneves.

Preferencias laborais

Veiga
Abilio

Todos os deste personaxe

ยซAlto, fraco e coa cabesa nas nubes. Inda que anda polos trinta, seghe sen saber o puta que รฉ a vida. Sacha coma un cativo.ยป Xusto

Xusto

Todos os deste personaxe

ยซLevo media vida a sachar con el. Ten moito xenio. Xa non sente paixรณn por nada. Por maior que sexa, inda traballa moi ben a terra. Sei que no fondo me ten apresio e eu dende logho que llo teรฑo a el.ยป Abilio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Oes, Xusto, ti que prefires? Sachar nas patacas ou nos croques?

โ€”E ti, Abilio, que che dean unha patada nos collois ou no narรญs?

E ese aposto mozo?

Fiestra
Sibila

Todos os desta narradora

ยซDende que enviuvou non volveu saรญr da casa. Estรก aรญ dรญa tras dรญa, diante da fiestra, a contemplar o bulir de Denantes. A xente que a vai visitar รฉ o รบnico contato que ten co exterior.ยป Binucho

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Sibila

Todos os deste personaxe

ยซDende que enviuvou non volveu saรญr da casa. Estรก aรญ dรญa tras dรญa, diante da fiestra, a contemplar o bulir de Denantes. A xente que a vai visitar รฉ o รบnico contato que ten co exterior.ยป Binucho

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Quen รฉ ese que vรฉn por aรญ? Trae un andar dificultoso, apenas se ten en pรฉ. Agora que xa estรก mรกis preto, vese que non รฉ da vila. Abofรฉ que aparenta un home atractivo, alto, novo, ben parecido. Ten un ar doutro tempo, de galรกn barroco. Leva unha gorgueira, chaqueta corta de seda por riba dunha camisola frouxa de mangas acoiteladas e unha sorte de saia masculina cunhas polainas. Incluso ese aspecto desvalido que ten neste intre outรณrgalle o seu aquel. Nunca sopesara a opciรณn de que puidese ser un forasteiro. Visto con certa perspectiva, pode ter incluso as sรบas vantaxes. Si, รฉ bo candidato.

ร busca de leito

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Belisario

Todos os deste personaxe

ยซBili รฉ o que nos pon os viรฑos nโ€™O Paporroibo. Aghรกs prรก empanada, que sempre a fai Olgha, ten boa man coa cosiรฑa. ร‰ moi tranquilo; moito lle hai que tocar os pรฉs pra que saque o xenio. O pelo que lle falta na cabesa teno no corpo. Sempre anda en manghas de camisa. O seu ghran รฉsito como taberneiro dรฉbese a que sabe escoitar.ยป Abisinio

Iago

Todos os deste personaxe

ยซSe cadra ten un punto responsรกbel de mรกis, pero รฉ dado รกs bromas. Casarรก mรกis pronto que tarde, mais inda vive na casa familiar. Son xa vinte e tres anos, un menos ca Lois. Ten o pelo castaรฑo โ€”de mรกis novo era louro, o que sempre me fixo pensar que o adoptaronโ€” e รฉ fraco coma un fiรบncho.ยป Xocas

Olga

Todos os deste personaxe

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Ola, boa tarde. Pรณdeme servir un vaso d’auga?, por favor. โ€”O bulicioso bar quedou en completo silencio รก miรฑa chegada.

โ€”Vaia! Isto non se ve tรณdolos dรญas: unha visita! Non trae boa cara. Tome.

โ€”Graciรฑas. Si, atรณpome un tanto mareado โ€”dixen antes de apoiarme nun tallo para non rematar no piso.

โ€”Ben lle se nota โ€”comentou o taberneiro, un home repoludo de abundante peluxe e escaso cabelo.

O sabor residual do risado adherido ao padal fixo que aquel non fose un grolo de sabor agradรกbel, mais si reparador.

โ€”Ninghรฉn o vai preghuntar? Veรฑa, xa o fagho eu: por que vas vestido desa maneira? โ€”dixo un home que estaba na barra. Rachou asรญ cun amplo silencio que aproveitara para acadar un estado prรณximo ao humano.

Tanto tempo a vagar pola fraga e non se me ocorreu pensar en que dicir ao chegar รก vila. Dende logo que a verdade non รฉ unha opciรณn. En que situaciรณn me deixarรญa ante estes pailรกns? Pensa algo. Axiรฑa!

โ€”Non lles podo comentar mรกis para non estragalo. Por favor, non pregunten. Mais son actor. A miรฑa chegada a Denantes รฉ parte dun exercicio artรญstico. โ€”Pero que grande son! ร hora de improvisar tampouco teรฑo igual.

โ€”Xa que non nos quere falar dese exersisio, cรณntenos por que cheghou neste estado? โ€”O propietario d’O Paporroibo, acorde aos meus desexos, cambiou de tema.

โ€”Vin a pรฉ polo monte. Xa saben, non pregunten. Atopei no meu camiรฑo un vello que me deu a comer unha froita, seica vostedes a chaman risado…

โ€”Risado fresco?, acabado de recoller da riseira? โ€”interrompeu un home novo que tamรฉn estaba diante dun viรฑo na barra.

โ€”Moito me temo, si. E despois…

โ€”Xa, non รฉ presiso que dighas mรกis. Ben che se ve na fasiana que estรกs a piques de gholsar sรณ de lembralo. Abofรฉ que todos os que estamos eiquรญ sabemos o que susede cando un proba o risado fresco. โ€”O taberneiro aforroume o mal trago.

โ€”Pois non puido ser outro que o cabrรณn de Maro โ€”dixo o home novo cun leve sorriso instalado no rostroโ€”. Cรณbrame o que che debo, Bili. O deber chรกmame.

โ€”Son dous ghatos e tres micos, Iagho. Que che se perderรก na funeraria destas horas…?

โ€”Os mortos son moi seus, sempre hai algho que faser. Veรฑa, xente, deica! โ€”Iago marchou despois de pagar cunha moeda estraรฑa.

โ€”Fixeime en que non lle pagou con cans. Non sabรญa que utilizaban outra moeda. Teรฑen por aquรญ un banco para trocar algo de cartos para lle pagar?

โ€”Nesta vila รณs ladrois mandรกmolos รณ caldeiro, non lles poรฑemos locais pra que rouben con comodidade. Pero non se preocupe, pode paghar con cans. E, dรญghame, canto ten pensado quedar por eiquรญ? โ€”preguntoume Belisario. Sen o saber, acรกbame de poรฑer nun compromiso. Despois de inventarme o do exercicio, non podo dicir que marcho decontado. Terei que pasar cando menos o dรญa de maรฑรก tamรฉn aquรญ, por pouco que me entusiasme a idea.

โ€”Non o teรฑo todo decidido. Se cadra marcho maรฑรก รก tardiรฑa. Que opciรณns hai para saรญr de aquรญ? Creo que subir a pรฉ de volta non me seduce. โ€”Case sen me decatar, O Paporroibo volve ser o lugar ao que entrei. Xa non sinto os ollos de toda a sala pegados รก caluga.

โ€”Moi ben comunicados non estamos, pra que neghalo. A mellor opsiรณn รฉ colle-lo vapor que o leva ata a sidade. O prรณximo รฉ en dous dรญas, รก maรฑansiรฑa. โ€”Vou ter que pasar unha xornada enteira neste lugar, amais do que resta de tarde. Se nunhas horas aquรญ xa estou asรญ… Que Deus me asista!

โ€”Asรญ o farei. Hai algunha pousada por aquรญ para pasar estas dรบas noites?

โ€”He, he, he! Si, claro! Estรก xustiรฑo onda o consesionario de coches… Vostede sabe cantos visitantes ten Denantes cada ano? โ€”dixo o home colorado pola risa, igual ca o resto de seareiros que estaban sentados รก barra.

โ€”Arriscareime: apenas ningรบn?

โ€”Esato! Quen รญa querer poรฑer un hostal aquรญ? Nรณs tiรฑamos unha habitasiรณn pr’estes casos, mais hai tanto tempo que non lle dabamos uso, que a enchemos de trastes.

โ€”Cun lugar para durmir รฉme suficiente. Con poder chegar รก cama, non importa que haxa cousas polo medio.

โ€”Olgha, atรฉndeme eiquรญ. Vou retirarlle as trapalladas รณ moso pra que poida quedar un par de noites no cuarto de arriba.

โ€”Non me sexas chafallas e adesenta aquilo un pouco. E limpa o po! Non lle vaia dar mal con tanta merda que hai alรญ amoreada โ€”espetou a sรบa dona, con man firme.

โ€”De verdade que non fai falla, con pouco confรณrmome. Non lles quero causar molestias.

Todo queda na casa

Igrexa
don Brais

Todos os deste narrador

ยซO meu tรญo avรณ รฉ un cura tipo: fuches alghunha ves รก misa? Pois tal que asรญ. Vello, tripรณn, con vos de pรบlpito e fasulas prendidas polo sanghe de Cristo.ยป Xocas

Don Brais

Todos os deste personaxe

ยซO meu tรญo avรณ รฉ un cura tipo: fuches alghunha ves รก misa? Pois tal que asรญ. Vello, tripรณn, con vos de pรบlpito e fasulas prendidas polo sanghe de Cristo.ยป Xocas

Cosme

Todos os deste personaxe

ยซO meu tรญo รฉ bastante diferente de meu pai: aberto, simpรกtico e un lustro mรกis novo. Estรก solteiro e vive connosco.ยป Plinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Ave Marรญa purirma.

โ€”Sen pecado concibida. Dime… fillo.

โ€”Volvino faser.

โ€”O que?

โ€”Que vai ser? Ela bรบscame, ponse toda melosa, e inda que trato de me resistir, sonlle demasiado dรฉbil.

โ€”Mmmm…

โ€”E ademais como se fosemos animais, collina por…

โ€”Os detalles non son precisos, Cosme.

โ€”Este fornisio non sรณ ofende a Deus. Cada ves que penso en meu irmรกn e no sobriรฑo… Como podo ser tan cabrรณn!? Se cadra o mellor รฉ que marche lonx’ de Denantes, que colla as miรฑas cousas unha noite pra non reghresar xamais.

โ€”Pero, fillo, como se che pasa sequera polo maxรญn facer cousa tal? Tanto teu irmรกn coma seu fillo tรฉรฑenche moito aprecio. Non soportarรญan perderte.

โ€”Estรก a defender o adulterio?

โ€”Adulterio รฉ unha palabra moi fea. Vรณs sodes irmรกns, e por tanto tedes o deber de compartilo todo. Se vos queredes e vos respectades, aรญnda que pase isto de cando en vez, que dalgunha maneira pode axudar a manter unido ese matrimonio, para Deus estarรก ben.

โ€”De verdade o cre?

โ€”Pois claro. Non tes ningunha outra cousa que confesar?

Identidade oculta

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Elixio

Todos os deste personaxe

ยซEn cada particularidade de Denantes e as sรบas xentes atopa unha conspirasiรณn. Seghundo el nada รฉ o que parรฉs'. Ha de ser da miรฑa idade, inda que semella mรกis novo de aspecto. ร‰ pequeno, ten o pelo neghro e uns ollos asuis que, do claros que son, meten medo.ยป Xiana

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Sei quen รฉ โ€”dixo un home que se acababa de achegar รก barra, onde estou a lle botar un grolo arredado dos demais.

โ€”Asistiu a algunha das miรฑas representaciรณns? โ€”expuxen unha hipรณtese.

โ€”Pode deixar de finxir comigho. Sei que vรฉn de moi lonx’ โ€”articulou en voz baixa, con complicidade, para botar a continuaciรณn unha ollada derredor con desconfianza.

โ€”Xa, non son de aquรญ, pero tampouco รฉ que viva a tantรญsimos quilรณmetros!

โ€”Comprendo que queira aghocha-la realidade a todos estes aldeรกns que non serรญan quen de aseptala, mais non teรฑa medo comigho. Sei que vรฉn de lonx’, pero de lonx’ de verdade; non catro pobos mรกis alรณ, senรณn varios sรฉculos alรฉn.

โ€”Entรณn, segundo vostede, eu… โ€”Mordรญn o beizo inferior.

โ€”ร‰ un viaxeiro no tempo! Teรฑo que ghabarlle o personax’ improvisado, case me conseghe despistar. Pero esa roupa… estรก demasiado ben feita pra ser un disfrase pr’unha obra de teatro. Ben se ve nos tesidos e no acabado. โ€”Se soubese o proceso de fabricaciรณn destes trapos… Dende logo que bo ollo non ten este demente.

Dar con alguรฉn con desordes psรญquicos en Denantes, baseรกndome na miรฑa curta experiencia, parece algo do mรกis habitual. Intentar razoar non semella que vaia ser produtivo. Deรกmoslle renda solta ao meu talento interpretativo.

โ€”Estรก ben, colleume โ€”dixen cun ton de voz febleโ€”. Podo contar coa sรบa discreciรณn? โ€”Ao escoitar estas palabras, iluminรณuselle a faciana.

โ€”Dende logho que si โ€”respondeu con importanciaโ€”. ร‰ un deles?

โ€”Mmm…

โ€”Xa sabe a quen me refiro.

โ€”Sei. Non, non exactamente.

โ€”Non me digha mรกis, tamรฉn o controlan.

โ€”Algo asรญ. โ€”A quen se estarรก a referir?

โ€”Conte, como รฉ iso de viaxar no tempo? Doe?

โ€”Non lle vou negar que un pouco si. Un descomponse para volver compoรฑerse no pasado ou no futuro. ร‰ un proceso se cadra mรกis molesto ca doloroso. โ€”Por exemplo.

โ€”De onde vรฉn aghora?

โ€”Esa รฉ unha pregunta que non lle podo responder, pola sรบa propia seguridade. โ€”Asinte coa cabeza.

โ€”Dรญghame polo menos que fai eiquรญ?

โ€”Non deixa de ser un accidente comรบn nas viaxes no tempo. Un non sempre remata onde pretende.

โ€”U-la mรกquina do tempo? Tena aghochada no monte?

โ€”ร“ principio dos… โ€”Como se chamaba ese deus grego?โ€”. Da… crono… navegaciรณn, รณ principio da crononavegaciรณn, รฉ certo que se usaban grandes mรกquinas. Mais agora, o trebello colle nun peto. Coidado, achรฉgase alguรฉn! Disimule, cรณnteme algo sobre galiรฑas ou algรบn deses temas dos que falan por aquรญ.

Negocios

Igrexa
Landelino

Todos os deste narrador

ยซA dos Umbรณn, unha das poucas fortunas que quedan en Denantes, estรก tamรฉn en vรญas de extinsiรณn; neste caso a travรฉs do sinema. ร‰ o promotor do Muรญรฑo e o que se encargha de conseghir os filmes e coordinar as proxecsiois.ยป Galilea

Landelino

Todos os deste personaxe

ยซA dos Umbรณn, unha das poucas fortunas que quedan en Denantes, estรก tamรฉn en vรญas de extinsiรณn; neste caso a travรฉs do sinema. ร‰ o promotor do Muรญรฑo e o que se encargha de conseghir os filmes e coordinar as proxecsiois.ยป Galilea

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Trรณuxoa?

โ€”Por aquรญ ha de andar…

โ€”Canto?

โ€”O habitual, nin mรกis nin menos.

โ€”Pero como de adulterada estรก?

โ€”O xusto.

โ€”Sรณ me podes ofreser isto?

โ€”Polo momento. Mais tranquilo; ben non a remates, terei nova mercansรญa.

โ€”Aquรญ te-los cartos.

โ€”Tanto ghusto. โ€”Persignase mentres fai a xenuflexiรณn contra o altarโ€”. Volverรฉmonos ver pronto.

Branco mortuorio

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Abisinio

Todos os deste personaxe

ยซO meu compadre. Un retranqueiro coma min. Ten familia, pero como se non a tivese. Pasamos o dรญa enteiro nโ€™O Paporroibo. Os anos non caen en balde, ten que se axudar cun caxato pr'ir da taberna รก casa e da casa รก taberna. Non รฉ moi culto, os libros nunca foron o seu, pero ten moito mundo.ยป Senรฉn.

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Belisario

Todos os deste personaxe

ยซBili รฉ o que nos pon os viรฑos nโ€™O Paporroibo. Aghรกs prรก empanada, que sempre a fai Olgha, ten boa man coa cosiรฑa. ร‰ moi tranquilo; moito lle hai que tocar os pรฉs pra que saque o xenio. O pelo que lle falta na cabesa teno no corpo. Sempre anda en manghas de camisa. O seu ghran รฉsito como taberneiro dรฉbese a que sabe escoitar.ยป Abisinio

Galilea

Todos os deste personaxe

ยซVolveu de รfrica non hai moito cun par de fillos. ร‰ nai solteira e ten unha atitude impropia dunha muller: sempre fala con moita aghresividade e estรก decote na barra da taberna. Atea e amante da siensia, que pra ela todo o pode esplicar; si, รฉ unha iรฑoransia como outra calquera.ยป Pรญa

Lito

Todos os deste personaxe

ยซSuperstisioso e aghoirador, coรฑese toda lenda canta hai... e crรฉeas todas!ยป Belisario

Senรฉn

Todos os deste personaxe

ยซSempre nos entendemos ben. ร‰ un pouco mรกis novo ca min, mais estivemos moitos anos embarcados xuntos. Non se lle dan mal os naipes. De moso tiรฑa unha noiva en cada porto, mais non casou con ninghunha. Leva o pelo moi curto e รฉ de pel morena e estatura corrente.ยป Abisinio

Xuli

Todos os deste personaxe

ยซร‰ o fillo maior da Ghalilea. Neghro como unha noite, fraco como unha vimbia e inda que lle levo tres anos, hai tempo que me pasou en altura. ร‰ bastante reservado. Ghรบstalle moito aprender sobre calquera cousa. Mira que corre o cabrรณn!, mรกis ca calquera outro na vila. Mellor non falar do tamaรฑo da sรบa pirolaโ€ฆยป Xocas

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Cacho cariรฑa me traes! Non che sentou ben o ar fresco, ou?

โ€”Ponme unha, Belisario. Non ides crer o que acabo de ver aรญ fรณra. Coido que debo de estar aรญnda intoxicado polo risado. Xa antes na fraga vira cousas estraรฑas, pero o de agora…

โ€”Non ghomitaras o risado? โ€”preguntoume Abisinio, un dos vellos habituais d’O Paporroibo.

โ€”Home, non habรญa quen tragase aquilo, pero supoรฑo que algo chegou รณ estรณmago e logo รณ sangue, porque estas visiรณns…

โ€”Cando eramos novos, unha das tolerรญas que fasiamos era ver quen papaba a maior cantidade de risado fresco. Claro que nunca cheghamos a traghar nin un anaco que non saรญse axiรฑa coa sena do dรญa anterior. Porรฉn, ninghรบn de nรณs tivo nunca visiois.

โ€”Non me parรฉs’ tan estraรฑo que tivese alghรบn episodio alusinatorio polo risado que papou na fragha. Tede en conta os efectos do risado รณ coserse na pota. Unha trabada en cru ten que ter tal consentrasiรณn desa substansia que non serรญa raro que unha persoa pouco habituada a el, nada neste caso, se vise afectada ata ese punto. Da mesma maneira que os efectos dun viรฑo nalghรฉn que nunca bebeu son moito mรกis fortes que noutro acostumado. Alghรฉn asรญ poderรญa cheghar a se emborrachar cunha pequena cantidade. โ€”Entrou na conversa unha muller alta, fraca, de verbo fรกcil e con moita seguridade nas sรบas palabras.

โ€”Se o dis ti, Ghalilea, crรฉoo. โ€”Belisario confiou na palabra da mullerโ€”. E logho, que foi o que viches aรญ fรณra?

โ€”Supoรฑo que xa non ten moito sentido, pero, en fin, de primeiras pensei que se trataba dun home. Era unha figura enxoita: vestรญa uns zapatos lustrosos, un chaleco a cadros e un fungo do que escapaban unhas longas gadellas. O curioso รฉ que, aรญnda que tiรฑa mans de persoa, a cara era a dun esqueleto. O caletre รกs veces xog… โ€”Unhas vellas sentadas nun dos fondos comezaron a se persignar cun ceno de espanto. O Paporroibo sumiuse nun estrondoso silencio.

โ€”Mi madriรฑa! Era o Mandado. Deus nos asista! โ€”Lito, tras dicir isto, botouse con desolaciรณn sobre a barra coa fronte apoiada na man.

โ€”O que?

โ€”O Mandado da Crebandoughada โ€”continuou incorporรกndose de novoโ€”. ร‰ o servinte dun monstro que vive no monte, no mรกis fondo dunha escura cova. O Mandado, que รฉ tal e como o describes (leva sapatos de charรณn, un chaleco a cadros, unha cadea dourada e uns fรญos que sobresaen dos petos, ademais das crenchas cubertas polo fungho e a cara de esquelete a pesar das mans de persoa), baixa รก vila de cando en ves e leva a alghรฉn con el. Unha ves alรญ, coa persoa sedada, a Crebandoughada รกbrelle o bandullo e comesa a comer nel. Cando remata, o Mandado cose a ferida cun fรญo mรกxico que non deixa sicatrises. A persoa, sen se lembrar de nada, reghresa รก sรบa vida habitual. Aรญnda que morrerรก en poucos dรญas! โ€”Un calafrรญo percorreume o espiรฑazo.

โ€”Vaia… e que รฉ o que lle come o monstro? Como รฉ posรญbel que a persoa siga vivindo? โ€”intereseime.

โ€”Cรณmelle as tripas โ€”dixo Senรฉn.

โ€”Serรกs animal! Se comese as tripas como รญa seghir vivindo ninghรฉn, cรณmeche un ril โ€”corrixiu Abisinio.

โ€”Cun sรณ ril funsionando, pรณdese faser vida normal. Que llo dighan รก tรญa deste! โ€”Galilea botou por terra o dito por Abisinio.

โ€”Nin o un nin o outro. Enghole case toda a รกnima โ€”prosegue Lito.

โ€”Home, claro, porque a รกnima esta aรญ, xusto รก dereita da visรญcula. Non che digho! โ€”Abisinio de novo.

โ€”De calquera maneira, sempre que se viu o Mandado, finou alghรฉn รณs poucos dรญas. Non ten por que ser a persoa que o viu, porque un nunca sabe cando รฉ levado polo Mandado. Non pode lembrar esa parte. Mais sempre hai alghรฉn que espicha. Asรญ que, polo que nos contas, sabemos que alghรบn de nรณs ha de morrer. Se cadra non vas ser ti, botaches fรณra pouco tempo. โ€”Menos mal. Pode soar un pouco egoรญsta e miserรกbel, porque se non son eu, serรก outra persoa; pero supรณn un alivio. Nunca crera en monstros. Unha tarde en Denantes abonda para facer medrar a dรบbida en min.

โ€”Non sexades tรบsaros! Estamos xa no sรฉculo XX e seghides con estas lilainas. Os monstros, os espรญritos ou os deuses non existen. Tanta trapallada รฉ o Mandado coma a Crebandoughada, Xesรบs Cristo coma a Santa Compaรฑa. Por suposto que o actor viu iso na fragha, el mesmo nos confesou antes estar baixo a acsiรณn do risado sen cosiรฑar, de sufrir alusinasiois…

โ€”Claro, e que casualidade que xusto un home que vรฉn de fรณra, que endexamais estivo aquรญ, describa con presisiรณn o Mandado. Admite que non hai explicasiรณn pra isto. Tes que aseptar as evidensias. Hai cousas que escapan รณ control da siensia โ€”interrompeuna Lito.

โ€”Pero que dis? Escoitarรญavos a alghรบn de vรณs a historia cando estivo eiquรญ, aรญnda que non fose de maneria consiente. โ€”Neguei coa cabezaโ€”. E o seu maxรญn, baixo os efectos alusinรณxenos do risado e suxestionado pola historia, transformou un transeรบnte calquera no Mandado. Dinos, que outras visiois tiveches na fragha antes de cheghar?

โ€”Pois… โ€”Hanse rir de min, pero prefiro a explicaciรณn cientรญfica e racional a que un monstro me puidese abrir en canalโ€”. รa eu pola fraga e vin un cativo detrรกs dun piรฑeiro. O raro, e por iso sei que foi unha alucinaciรณn, รฉ que o rapaz era negro.

โ€”Mรกis ou menos da cor de meu fillo? โ€”Galilea sinalou unha mesa onde estaba sentado o rillote que vira na fraga. Levรกntome e achรฉgome a el.

โ€”Pero se cando te atopei na fraga e che preguntei se falabas o meu idioma, saรญches correndo despois de dicir unhas palabras en lingua estranxeira.

โ€”Ti viรฑeches berrando coma un tolo e usando infinitivos: ยซENTENDER MIN. FALAR MEU IDIOMA?ยป. Que esperabas que che respondese? ยซSi, ou cando menos unha variedade dialectal con conxughasiรณn verbalยป? Pois dixen unhas palabras sen significado, similares รก idea que habรญas de ter d’alghunha linghua africana. Ves?, fรญxeno pra que non se che prendesen as fasulas como aghora as tes.

Entรณn, se o rapaz negro non era unha alucinaciรณn…

 

Opresiรณn pectoral

Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Esta รฉ unha das sensaciรณns mรกis angustiosas que se poden ter: acordar no medio da noite, inmรณbil, sen poder respirar. Co peito oprimido, como se tivese alguรฉn derriba. Os mรบsculos non responden รก miรฑa demanda. Non podo evitar pensar que este รฉ o final, aรญnda que xa pasase por isto en mรกis ocasiรณns. Grito, mais a voz non atopa saรญda. Como se cada unha pesase centos de quilos, destino todas as miรฑas forzas a tentar abrir as pรกlpebras. Cos ollos xa รบtiles, percibo unha luz tremelucente, tenue, se cadra pola distancia. Ha de entrar pola miรฑa fiestra, ilumina apenas o teito da habi… Pero que demo?! Esta non รฉ a habitaciรณn onde me deitei. A onde foron os trastes? O teito semella tallado durante sรฉculos polo paso da auga. Onde me atopo?

Un ser esquelรฉtico asรณmase de sรบpeto sen deixar de me oprimir o peito co seu peso. Enfronta a faciana รก miรฑa. Da sรบa boca noxenta e viscosa emana un fedor nauseabundo. Espreita coa sรบa mirada sen ollos, esculca no mรกis fondo do meu ser. Pecho os meus como se fose un cativo, convencรฉndome de que o que non podo ver non estรก aรญ. รbremos decontado coas sรบas mans carnosas, finas e ao tempo firmes. Instala un sorriso sinistro no seu rostro e saca unha lingua ennegrecida que gotea un lรญquido escuro e espeso. Pรกsaa cun movemento rรกpido pola dentadura infecta. Trato de pedir auxilio, pero unha vez mรกis o ouleo afรณgase no meu interior. Unha das mans sรณltame o ollo e sae do campo de visiรณn. Regresa decontado asindo unha agulla oxidada. Atravรฉsaa sen dificultade na pรกlpebra, cรณsema รก cara xusto embaixo da cella. Podo escoitar con detalle cada puntada: como perfora a pel mentres adhire partรญculas de ferruxe no รญnfimo burato, como corre o fรญo mentres acada unha cor sanguinolenta. Unha, outra e outra vez mรกis. Con precisiรณn de cirurxiรกn; non, mellor aรญnda, de costureira. Remata รก fin o labor. Fora doloroso e arrepiante, si, mais agora a indeterminaciรณn รฉ case peor. Temo pasar por cada un dos sufrimentos imaxinรกbeis. Que serรก o seguinte?

Baixa de enriba de min aรญnda que os meus pulmรณns seguen contraรญdos. Mantense erguido รก miรฑa beira, รก vista. Turra da cadea que lle sae do chaleco e o reloxo vรฉn canda el. Abre a tapa cun xesto rรกpido do polgar e achega o trebello รก altura da queixada. Inclรญnase para que poida velos a ambos polo miรบdo. O seu ceno sรกdico escolta o aparato de medir o tempo: ten un gran tamaรฑo โ€”inda que se trate dun modelo de petoโ€” e vai vestido dun dourado refulxente. Leva gravados nรบmeros romanos escritos nunha caligrafรญa preciosista, porรฉn, estรก desprovido de agullas.

Un queixume, tan indescritรญbel como estarrecedor, emana do mรกis fondo da cova. O pranto vai aumentando devagar a sรบa intensidade, sinal inequรญvoco de que esa besta, a Crebandougada โ€”que outra cousa poderรญa ser?โ€”, achรฉgase. Unha silueta informe proxรฉctase na parede. Da sombra emerxen as sรบas garras enormes: estalรญcanse na miรฑa direcciรณn. As unllas penetran no meu abdome esgazรกndoo de punta a punta. Sigo sen controlar nada mรกis que os ollos. Bรกixoos tanto como podo, mais รฉ inรบtil, non vexo alรฉn do nariz. Noto como se me estivese a baleirar. O banquete estรก acompaรฑado por toda sorte de sons guturais. O pavor estรก a producir efectos analxรฉsicos. Apenas sinto dor fรญsica. Serรก en verdade a miรฑa รกnima o que estรก a devorar?

Hora leda

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Belisario

Todos os deste personaxe

ยซBili รฉ o que nos pon os viรฑos nโ€™O Paporroibo. Aghรกs prรก empanada, que sempre a fai Olgha, ten boa man coa cosiรฑa. ร‰ moi tranquilo; moito lle hai que tocar os pรฉs pra que saque o xenio. O pelo que lle falta na cabesa teno no corpo. Sempre anda en manghas de camisa. O seu ghran รฉsito como taberneiro dรฉbese a que sabe escoitar.ยป Abisinio

Landelino

Todos os deste personaxe

ยซA dos Umbรณn, unha das poucas fortunas que quedan en Denantes, estรก tamรฉn en vรญas de extinsiรณn; neste caso a travรฉs do sinema. ร‰ o promotor do Muรญรฑo e o que se encargha de conseghir os filmes e coordinar as proxecsiois.ยป Galilea

Olga

Todos os deste personaxe

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Plinio

Todos os deste personaxe

ยซร‰ bo rapรกs, aรญnda que un pouco parado. Temos a afecsiรณn comรบn da lectura. Leva unha barba moi curta e ghรบstalle portar chapeu.ยป Breixo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”… e meteulla polo cu! โ€”O Paporroibo enteiro estรก sumido nunha orxรญa de risasโ€”. He, he, he!

โ€”Bos dรญas. Aรญnda te non recuperaches? Perdoa que cho digha, pero seghes a ter un aspeto horrรญbel โ€”saudoume Belisario.

โ€”Si, non pasei boa noite.

โ€”Claro, a cama รฉ demasiado dura โ€”dixo Olga.

โ€”Non, a cama estรก ben, de verdade. Non tivo nada que ver. Vou sentar aquรญ un anaco mentres esperto de todo.

โ€”… e dรญxolle: mellor ca ti, papahostias! โ€”Outro coro de gargalladas.

โ€”Estรกdesvos a escarallar, pero a min estes chistes parรฉcenme malรญsimos โ€”dรญxenlle a Plinio, que estaba sentado ao meu lado.

โ€”ร‰ que o son. Mรกis malos cรก carne do prepusio dun ghato. Mais xa verรกs como nun intre che pareserรกn mellores.

โ€”Olga, que andas a cociรฑar na lareira? O recendo chega ata aquรญ! โ€”Intereseime.

โ€”Estou a coser… โ€”Fixo unha pausa a metade de frase, como se lembrase algoโ€”. O-o recheo prรกs empanadas.

โ€”Ola. โ€”Achegouse un homeโ€”. Son Landelino Umbรณn. Vostede รฉ o actor, verdade?

โ€”Sonlle.

โ€”Serรญa moita indiscresiรณn preghuntarlle que tipo de teatro fai?

โ€”Non. Sobre todo fago teatro clรกsico. Xa sabe: Moliรจre, Marlow, Calderรณn, Shakespeare…

โ€”Chรฉspir, eh? โ€”Cacho pronuncia ten o paifoco, seguro que non escoitara ese apelido na vidaโ€”. O caso รฉ que esta noite estreamos un novo filme en sesiรณn lareta, Ghamlet. Quen mellor que alghรฉn versado na obra de Chรฉspir, coma vostede, pra le-los rรณtulos? Ghustarรญalle? โ€”Hai un cine nun lugar coma este? Non pode ser.

โ€”Sesiรณn lareta, que รฉ iso?

โ€”A lareta รฉ a sesiรณn prรณs analfabetos da vila. โ€”Tomou a palabra Plinioโ€”. Ou pra aqueles que non vรฉn un carallo. Lense os intertรญtulos en voz alta pra que poidan seghi-la pelรญcula.

โ€”Entรณn, que?, contamos con vostede?

โ€”Pode ser divertido.

โ€”Olgha, en canto estea lista, mรกndanos uns anacos de empanada pra selebralo โ€”dixo Umbรณn.

โ€”… non, mais ghustarรญame velas โ€”O Paporroibo enteiro escangallรกbase.

โ€”Non, mais ghustarรญame velas โ€”repetรญn o final do chiste que acababan de contarโ€”. He, he, he! Que bo! โ€”Este si que estivera simpรกtico.

Procurando acougo espiritual

Rรบa
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Anatolia

Todos os deste personaxe

ยซAlta e enghurrada. A vella estรก tan tola como indican o seu pelo e ollos.ยป Lois

Lois

Todos os deste personaxe

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Marรญas

Todos os deste personaxe

ยซEstรกn as dรบas viรบvas dende que me alcansa a memoria. Sempre sentadas no seu banco. A forsa de enghanar o tempo xuntas, son case que a mesma persoa, tanto en aspecto como en personalidade. As รบnicas conversas que podo lembrar delas son referentes รก meteoroloxรญa.ยป Leuco

Ribo

Todos os deste personaxe

ยซUn can vaghabundo โ€”literalmenteโ€” obsesionado con nadar: pasa o dรญa enteiro na praia ou no rรญo, sempre a esperar que aparesa alghรฉn pra lle tirar o pau.ยป Xuli

Siรฑa Telesfora

Todos os deste personaxe

ยซEncรกntalle disirlle a todo varรณn menor de trinta anos que estรก feito un home. Camiรฑa a paso de caracol, ten os ollos pequechos e o queixo cheo de pelos duros como espiรฑas.ยป Iago

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Grazas por me guiar, Lois. Estas horas en Denantes foron convulsas para min. Preciso un pouco de acougo espiritual. Ir รก igrexa, reflexionar e incluso poรฑerme a ben con Deus.

โ€”Entรฉndote, a รกnima tamรฉn presisa dun reconstituรญnte de cando en ves.

Espero que os nubarrรณns que bloquean o sol neste momento non sexan premonitorios. O dรญa estรก a avanzar con placidez, confรญo en que continรบe asรญ. Con Lois ao meu lado, sรญntome mรกis seguro ante as sorpresas que nos agarden no camiรฑo.

โ€”Mira quen vรฉn aรญ, siรฑa Telesfora, a tรญpica vella pesada que leva toda a vida a disir as mesmas cousas โ€”alertoume sobre unha muller maior coa que nos imos cruzar en breve. Era baixiรฑa, avanzaba coas dificultades propias da idade. Vestรญa o clรกsico uniforme lutuoso: saia longa ata os pรฉs, blusa austera e pano na cabeza (por descontado, todos eles pardos), amais dunhas zocas tradicionais.

โ€”Ola, Iagho. Que barbaridade! Hai que ver como medraches. Asรญ xa estรก ben, eh?, que despois non entras polas portas! Estรกs feito un home. Ademais, aghora con eses quiliรฑos que colliches estรกs mรกis ghuapo. Pero afรฉitateme, home. Este รฉ o famoso visitante, o que entรบa nas รณperas de teatro, non? โ€”Asentรญn mentres portaba un sorriso de compromisoโ€”. Vese bo rapรกs, e iso ten moito mรฉrito. Eu marcho xa que vou darlle de comer รณs ghatos. Teime coidado co sol, que parรฉs’ que non, porque estรก asรญ o dรญa como atoldado, pero si que fai mal. Ata maรฑรก se Deus quixer. โ€”A muller seguiu o seu camiรฑo.

โ€”Que che disรญa eu. Toda a vida ighual. Que che dighan con catorse anos que estรกs feito un home e o moito que estรกs a medrar, aรญnda; pero con vinte e catro… Ademais de confundirme co meu irmรกn Iagho, outro clรกsico.

โ€”Non te pases, que non รฉ para tanto.

โ€”Claro, ti como non a vas volver ver na vida… pero eu se maรฑรก me atopo con ela, maรฑรก que volve disir o mesmo.

โ€”Por certo, si que voan as novas…

โ€”Por te coรฑeser, dis? โ€”Fixen un xesto con cellas e mans remarcando a evidenciaโ€”. Se chegha a ouvidos de Pรญa, todo aquel que vaia รก maรฑansiรฑa รณ mercado estarรก mรกis ca informado.

โ€”Vas vir รณ cine esta noite?

โ€”Claro, alรญ estarei. Moita sorte! ร‰ un luxo ter un actor profesional pra le-los rรณtulos. โ€”Resulta agradรกbel que de cando en vez a un lle recoรฑezan os mรฉritos.

Sen maior incidencia, avanzamos camiรฑo da igrexa. Axiรฑa nos cruzaremos cunha nova persoa: outra anciรก, esta alta e macilenta. Camiรฑa coa mirada perdida. A maneira agreste de levar o cabelo potencia o seu aspecto de tola.

โ€”E este? โ€”dixo a muller de maneira cortante.

โ€”ร‰ un actor que estรก de visita, Anatolia.

โ€”Boh!, que mรกis darรก seghir o marcado por un dramaturgho ou por un demiรบrgho. โ€”Proseguiu a sรบa marcha con desgana mentres nos achegabamos รก praia.

โ€”Aquรญ vรฉn este…

โ€”Non trae algo na boca? โ€”Contra nรณs viรฑa un can cun obxecto alongado sobresaรญndo a ambos lados do fociรฑo. O seu rabo non se detiรฑa nin un intre.

โ€”Pois claro, trรกenos un pau pra que llo tiremos รณ mar. Veรฑa, trae aquรญ, Ribo. โ€”Unha vez que Lois colleu o pau, a ansia posuรญu o animal. Dรก pequenos botes ao tempo que se achega ao mar sen deixar de fitalo. Lรกnzallo tan lonxe como pode e dรก media volta mentres o cuadrรบpede penetra no ocรฉano a toda velocidade.

โ€”Fai isto acotรญo?

โ€”Acotรญo? Non fai outra cousa. Pasa o dรญa enteiro na praia ou no rรญo; menos cando estรก a comer, durmir ou a montar a alghรฉn. Non hai mรกis que verlle os pelos, soldados pra sempre os uns รณs outros. Por iso mesmo se lle puxo o nome de Ribeirรกn. ร‰ ver pasar por aquรญ a alghรฉn e achegharse pra que lle tiren o pau. O seu coa augha รฉ unha obsesiรณn! Vamos, antes de que volva.

โ€”Coรฑeces o pรกrroco? Que tal รฉ?

โ€”Si, รฉ un Egruever, o meu tรญo avรณ. Como persoa maior รฉ bastante tradisional, pero ten bo fondo. Meu primo Maeloc, que leva unha capela por aรญ arriba, รฉ xa mรกis moderno na sรบa consepsiรณn do evanxeo. Mira, aรญ as estรกn, sentadas no mesmo banco dende hai trinta anos. O tempo converteunas en xemelghas, que digho xemelghas, son a mesma persoa desdobrada.

โ€”Bos dรญas. Estabamos a comentar que, por moito que ande dรญa encapotado, non ten trasas de que vaia chover.

โ€”Si, non parรฉs’ โ€”respondeu Lois sen sequera detรฉrmonos. Avanzamos un chisco. Atrรกs quedaban xa as dรบas vellasโ€”. Estas dรบas que, por compartir, ata comparten nome, Marรญa, quedaron viรบvas dรฉcadas atrรกs. Dende entรณn pasan dรญa tras dรญa nese banco. Tanto tempo levan xuntas que, como can e dono, acabaron por se pareser. Eu xa apenas as distingho. Losen ighual e falan idรฉntico, ademais son persoas monotemรกticas, pรกsanse a vida en insulsas conversas referentes รณ tempo que vai. ร‰me difรญsil maxinar seres mรกis aburridos.

โ€”Polo menos tรฉรฑense a unha รก outra…

โ€”Xa cheghamos. Podes sentarte e botar o tempo que queiras. Eu vou avisar a tรญo Brais รก sancristรญa pra que se acheghe a te confesar. Xa non volvo, quedei con Maeloc. Deica, vรฉmonos.

โ€”Adeus e grazas.

Como de confortรกbel รฉ o meu futuro fogar?

Cemiterio

Todos nesta localizaciรณn

Lรกpidas e nichos,
flores, choros e responsos.
Fogar de รกnimas ermo;
derradeira vรญa ao inferno.

Aldara

Todos os desta narradora

ยซDi ter todos os males coรฑecidos pola ciencia, ademais doutros moitos que aรญnda estรกn por descubrir. Non chega รณ cuarto de sรฉculo, mais non fai outra cousa ca pensar na morte. Pequena e moi fraca, hai na vila cans que pesan mรกis ca ela. Extremadamente pรกlida, quen sabe se รฉ a verdadeira cor da sรบa pel ou consecuencia da sรบa agonรญa perpetua.ยป Don Primitivo

Aldara

Todos os deste personaxe

ยซDi ter todos os males coรฑecidos pola ciencia, ademais doutros moitos que aรญnda estรกn por descubrir. Non chega รณ cuarto de sรฉculo, mais non fai outra cousa ca pensar na morte. Pequena e moi fraca, hai na vila cans que pesan mรกis ca ela. Extremadamente pรกlida, quen sabe se รฉ a verdadeira cor da sรบa pel ou consecuencia da sรบa agonรญa perpetua.ยป Don Primitivo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Un lugar onde na porta reza: ยซGloria eterna aos que nos deixaron a vida, a terra, a fala e a empanadaยป non pode ser tan malo. Mรกis cedo que tarde rematarei aquรญ. Se cadra semella tรฉtrico porque nunca o observei coa mirada axeitada, deรกmoslle unha oportunidade cos ollos limpos.

Non noto nada especial desta beira do limiar. ร‰ un sitio fermoso: a herba รฉ verde intenso; a paisaxe, prรณdiga en รกrbores; as flores, que abarcan a totalidade do espectro, alegran un lugar inmerso nunha fonda tranquilidade. Fresco, polas sombras dos cipreses, en verรกn; morno en inverno. En cada inscriciรณn de cada lรกpida adivรญรฑase un grande aprecio. ร‰ un lugar construรญdo dende o amor e o respecto, sentimentos que se cadra son mรกis fortes ca a morte mesma.

A quen pretendo enganar, non hai nada mรกis alรณ da putrefacciรณn. Este contorno fecundo resulta favorรกbel para a proliferaciรณn de bacterias, insectos e calquera outro tipo de bechos. Nesta serenidade sepulcral, unha pode escoitar todo aquilo que acostuma presentarse latente aos nosos sentidos. Son quen de percibir o renxer da luรญda madeira aรญ embaixo, perante o paso do tempo, e o continuo, inexorรกbel, mastigar dos vermes na carne en descomposiciรณn… AH! NON QUERO! Non quero rematar aquรญ! Non quero servir de pรบtrido alimento para ninguรฉn!

โ€”Axรบdeme! โ€”Diante de min hai un home coa cara ensanguentada bloqueรกndome a saรญda. Leva roupas de sรฉculos atrรกs. Debe de ser un dos que xacen no camposanto. Pretende que quede con eles. Pero non รฉ o meu lugar; moito menos o meu tempo. Aรญnda estou viva e teรฑo que facer o que sexa por saรญr de aquรญ! Outra maneira non hai mรกis que pola porta. Veรฑa, Aldara, pecha os ollos e corre contra el como se estiveses โ€”estรกsโ€” a fuxir da morte.

Rodolfo

Igrexa
don Brais

Todos os deste narrador

ยซO meu tรญo avรณ รฉ un cura tipo: fuches alghunha ves รก misa? Pois tal que asรญ. Vello, tripรณn, con vos de pรบlpito e fasulas prendidas polo sanghe de Cristo.ยป Xocas

Don Brais

Todos os deste personaxe

ยซO meu tรญo avรณ รฉ un cura tipo: fuches alghunha ves รก misa? Pois tal que asรญ. Vello, tripรณn, con vos de pรบlpito e fasulas prendidas polo sanghe de Cristo.ยป Xocas

Helga

Todos os deste personaxe

ยซUnha das miรฑas mรกis apreciadas freguesas. ร‰ unha moza nova que hai pouco que recibiu o sacramento do matrimonio. Sempre estivo preocupada por non perder a virtude e por seguir os ditados da lei de Deus.ยป Don Brais

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Ave purisma Marรญa.

โ€”Concibida sen pecado. Dime, filla.

โ€”Verรก, isto… รฉ complicado pra min. Amo a meu marido, claro, e estamos a tentar te-lo fillo, pero o outro dรญa, estando a faser iso… De maneira cristiรก, claro, nada de pusturas raras. Procuraba poรฑerlle tino na consepsiรณn, inda que, durante unha fracsiรณn de seghundo, veume รก mente Valentino.

โ€”O actor ese? โ€”pedรญn aclaraciรณn.

โ€”Rodolfo, si. E verรก…

โ€”Non teรฑas medo, filla, continรบa. โ€”Procurei relaxar o ambiente.

โ€”Pois que cada ves que pechaba os ollos, volvรญa a sรบa imaxe, mais perdรญa pouco a pouco a roupa. Ata que terminou por substituรญr a meu esposo e… โ€”Foi incapaz de conter por mรกis tempo o prantoโ€”. Pasou algho que endexamais susedera!

โ€”Que foi? โ€”inquirรญn con solemnidade.

โ€”Pois que, e ben sei que non รฉ o obxectivo do acto reprodutivo, e nunca tal pretendera, pero รฉ que… sentรญn unha… unha… creo que tiven un orghasmo deses โ€”dixo a volume apenas perceptรญbel mentres baixaba a cabeza.

โ€”… โ€”Non me deu tempo a dicir nada.

โ€”Aรญnda se fose co meu marido, e non a pensar nese outro home, terรญa resistido esa resposta do meu orghanismo, inda que sei que o fin non รฉ pasalo ben. Pero รฉ que aghora sinto repulsa de min mesma, do meu corpo. Estou averghoรฑada por traisoar a meu maridiรฑo, por ofender a Deus.

โ€”Vexo que estรกs arrepentida, que procurarรกs…

โ€”Claro, xamais volverรก pasar, xรบrollo โ€”interrompeume.

โ€”Ben, pois. Habendo propรณsito de emenda e vendo que comprendes a gravidade dos teus pensamentos, eu absรณlvote no nome…

โ€”ร‰ mรกis. โ€”Fรญxoo outra vezโ€”. Non penso volver ver unha pelรญcula na que aparesa un home que teรฑa nin que sexa un chisco de atrativo.

O canto das gaivotas

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Abisinio

Todos os deste personaxe

ยซO meu compadre. Un retranqueiro coma min. Ten familia, pero como se non a tivese. Pasamos o dรญa enteiro nโ€™O Paporroibo. Os anos non caen en balde, ten que se axudar cun caxato pr'ir da taberna รก casa e da casa รก taberna. Non รฉ moi culto, os libros nunca foron o seu, pero ten moito mundo.ยป Senรฉn.

Belisario

Todos os deste personaxe

ยซBili รฉ o que nos pon os viรฑos nโ€™O Paporroibo. Aghรกs prรก empanada, que sempre a fai Olgha, ten boa man coa cosiรฑa. ร‰ moi tranquilo; moito lle hai que tocar os pรฉs pra que saque o xenio. O pelo que lle falta na cabesa teno no corpo. Sempre anda en manghas de camisa. O seu ghran รฉsito como taberneiro dรฉbese a que sabe escoitar.ยป Abisinio

Binucho

Todos os deste personaxe

ยซHai quen ten que convivir coas hemorroides, a min tocoume apandar con Binucho. Se Senรฉn e Abisinio teรฑen alghunha opsiรณn de ghaรฑarnos, รฉ porque por moitos anos que pasen el seghe a xoghar coma o cu.ยป Nรญscaro

don Primitivo

Todos os deste personaxe

ยซร‰ o mรฉdico da vila. Alto, robusto e co pelo neghro. ร‰ o รบnico que sabe realmente a ghravidade dos meus males, inda que ma oculte co fin de non me preocupar.ยป Aldara

Iago

Todos os deste personaxe

ยซSe cadra ten un punto responsรกbel de mรกis, pero รฉ dado รกs bromas. Casarรก mรกis pronto que tarde, mais inda vive na casa familiar. Son xa vinte e tres anos, un menos ca Lois. Ten o pelo castaรฑo โ€”de mรกis novo era louro, o que sempre me fixo pensar que o adoptaronโ€” e รฉ fraco coma un fiรบncho.ยป Xocas

Nรญscaro

Todos os deste personaxe

ยซTen unha lixeira ludopatรญa; pra el non existe nada alรฉn das cartas. Hai anos que ten un ollo ghrolo polo bico dunha pita. Lรฉvao รณ ar. Sempre di que lle veu estupendo pra xoghar, pois ninghรฉn lle mira รก cara.ยป Belisario

Olga

Todos os deste personaxe

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Senรฉn

Todos os deste personaxe

ยซSempre nos entendemos ben. ร‰ un pouco mรกis novo ca min, mais estivemos moitos anos embarcados xuntos. Non se lle dan mal os naipes. De moso tiรฑa unha noiva en cada porto, mais non casou con ninghunha. Leva o pelo moi curto e รฉ de pel morena e estatura corrente.ยป Abisinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Pero que demo che aconteseu!? โ€”preguntoume Olga nada mรกis entrar pola portaโ€”. Don Primitivo, acรบdalle aquรญ!

โ€”A ver, dรฉixame botarlle unha ollada, fillo. โ€”Retiroume a gorgueira coa que estaba a tentar conter a hemorraxiaโ€”. Non รฉ gran cousa, aรญnda que si aparatosa por todo este sangue. Toupeira, dรกme unha botella de licor de herbas da casa. Olga, non tes por aรญ agulla e fรญo? โ€”Vaia, home, o que faltaba.

โ€”Aquรญ ten, Don Primitivo.

โ€”Toma, rapaz, pรฉgalle un bo grolo. โ€”Pero que raio!, isto รฉ fortรญsimo.

Esteriliza os utensilios coa propia caรฑa, que tamรฉn utiliza para desinfectar a ferida. Hai que ver como proe! Aperta ben cos dedos a fรญsgoa da fronte e comeza a suturar. A acordanza do episodio noitรฉbrego faise ineludรญbel. Volvo sentir con sensibilidade extrema as puntadas. Son incapaz de conter o frรฉmito que ergue cada cabelo do meu corpo.

โ€”Tres abondan. Non che deberรญa quedar apenas marca โ€”dixo mentres me poรฑรญa unha venda na fronte, suxeitada ao redor da cabeza cun par de voltas e un nรณ preto.

โ€”E logho, que foi desta ves? Calamidade! โ€”preguntou Belisario.

โ€”Algo raro… para variar. Saรญn da igrexa e, xa no patio, algo caeu dende o ceo e bateu con violencia contra a miรฑa fronte. Desorientado e co sangue a escorregar con profusiรณn pola cara, cheguei รก porta do cemiterio. Alรญ habรญa unha moza de aspecto cadavรฉrico que, tralo sobresalto inicial, pechou os ollos para cotenar comigo a toda velocidade. โ€”A man acode a cubrir o costado con sรณ lembrar o incidente.

โ€”Asรญ que Aldariรฑa tirou contigho? โ€”dixo Iago cun amplo sorrisoโ€”. ร‰ pouquiรฑa cousa: miรบda, esbrancuxada, parรฉs’ que se vai romper รณ mรญnimo gholpe. Pero cando estรก aterrada…

โ€”Sei que foi o que lle deu na cabesa โ€”interveu Binucho.

โ€”Que vas saber ti? Xogha, anda, xogha โ€”Nรญscaro instouno a que seguise coa partida.

โ€”Foi un mexillรณn. โ€”Si, claro, os mรญticos mexillรณns voadores de Denantesโ€”. As ghavotas cรณllenos nas rochas e pra abrilos soben unhas dusias de metros. ร‘รฑรฑรฑรฑi!, sรณltanos pra que se esmaghen contra o lastrado do patio da ighrexa e asรญ poderen comer neles. Tivรฉche-la mala sorte de pasares por alรญ nese intre.

โ€”ร‘รฑรฑรฑi? Pero que carallo รฉ รฑรฑรฑรฑi?! โ€”replicou Senรฉn.

โ€”O son que fan as ghavotas.

โ€”Ti non viches unha ghavota na puta vida. โ€”Entrou Abisinio tamรฉn na conversa.

โ€”Claro, como se houbese poucas aquรญ! Ademais, vin miles delas xuntas cando andaba รณ mar.

โ€”Pois non se nota. As ghavotas fan aaaaaaauaaa! โ€”replicou Abisinio.

โ€”Pero que van faser asรญ, fan รฑรฑรฑรฑiaaa! De sempre โ€”expuxo a sรบa onomatopea Senรฉn.

โ€”Xoghai dun carallo dunha ves. A quen cona lle importa como faghan as ghavotas. โ€”Nรญscaro estaba empezando a se desesperarโ€”. Binucho, a puta que te pariu! Tiรฑas ese tres e antes xoghaches copas?! E, ademais, รฉ guaรฑรฑรฑ!

รšltimos preparativos

Muรญรฑo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

รdega

Todos os deste personaxe

ยซTen tres anos mรกis ca min, aรญnda que sempre tiven mรกis complisidade con Xiana. ร‰ rariรฑa como ela soa: ghรบstalle calquera forma de arte, a pintura, a escultura e mesmo a poesรญa, sobre todo se estรกn relasionadas coa morte. Ninghรบn outro membro tivo mรกis sorte ca ela de caer nesta familia. O seu pelo รฉ moi escuro e ondulado e levanta pouquerrechiรฑo do chan. Encรกrghase de fotos e retratos, de ghravar as lรกpidas ou calquera outro labor minimamente artรญstico.ยป Xocas

Landelino

Todos os deste personaxe

ยซA dos Umbรณn, unha das poucas fortunas que quedan en Denantes, estรก tamรฉn en vรญas de extinsiรณn; neste caso a travรฉs do sinema. ร‰ o promotor do Muรญรฑo e o que se encargha de conseghir os filmes e coordinar as proxecsiois.ยป Galilea

Leuco

Todos os deste personaxe

ยซComa min, encรกntalle apresiar a belesa; aรญnda que os seus ghustos son mรกis heteroxรฉneos. Mรบsico. Andarรก pola trintena, louro cos ollos asuis e ben paresido. Non casou.ยป รdega

Osiรกn

Todos os deste personaxe

ยซMeu fillo. Ten quinse anos pero a forsa dunha mula. Colleu con ghanas a idea de me suseder. Encรกntalle o sinema. ร‰ unha ghrande axuda na preparasiรณn das sesiois.ยป Landelino

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Como pode haber aquรญ un cinema se non teรฑen luz no pobo. ร‰ vostede o proxeccionista? โ€”inquirรญn.

โ€”Non รฉ casualidade que o sinema estea adherido a un muรญรฑo. Non se trata dun sistema รณtimo, mais si bastante efetivo. O muรญรฑo de augha รฉ o que fai traballar o prosetor.

โ€”Enxeรฑoso! Funciona ben?

โ€”O maior problema era reprodusir a velosidade de proxesiรณn con fidelidade, pra que os filmes fosen รณ ritmo axeitado. Nin todos os dรญas o rรญo trae a mesma forsa nin todos os filmes teรฑen o mesmo nรบmero de fotoghramas por seghundo. Hai que axustalo en consecuensia. Pra iso, Heitor deseรฑounos un sistema de piรฑois co que podemos estableser en cada momento a velosidade axeitada. ร‰ un prosedemento a base de proba e erro: ata que os movementos dos atores non son naturais, non deixamos de axustar. Sรณ temos iso en conta, incluso no caso de que nas bobinas veรฑa marcada a velosidade de prosesiรณn. Meu fillo, Osiรกn, acadou unha asombrosa habilidade no seu manexo. ร‰ capรกs de axustalo rapidรญsimo. Falando del… โ€”Un mozo entra pola porta.

โ€”Xa vou tendo ganiรฑas de ver isto en marcha.

โ€”Claro, decontado. Fillo, descรกrghame o filme da mula. โ€”Saรญu sen mediar palabra escaleiras abaixoโ€”. Aquรญ ten os testos. Van numerados conforme os rรณtulos, ten que levar un pouco de tino pra non perderse.

โ€”Procurareino. ร‰ a miรฑa primeira vez. Mรกgoa que non saiba ale… Aaaah! โ€”Ao me xirar, atopei un rรฉptil nun estante.

โ€”He, he! Non repararas neles, non si? ร“ estarmos รก beira do rรญo, xa se sabe, andamos cheos de mosquitos. Espallar uns cantos laghartos pola sala atalla case por completo o problema. โ€”O corazรณn aรญnda me vai a mil.

โ€”Boas, cabaleiros. โ€”Entrou un home refinado.

โ€”Pero ves sen nada?! โ€”reprochoulle Landelino.

โ€”Si, o resto non podรญan vir, pero xa lles comentei como รญa o conto. ร“ final desidรญn que a ambientasiรณn hox’ sexa a base de corda. Non habemos ter problema en axustar en directo unha pequena base que xa ensaiamos. โ€”Landelino estaba estupefactoโ€”. Veรฑa, eu dรฉixoos xa, que de pouca axuda serรญa por aquรญ. โ€”Vaia, quen รญa pensar que estes paspรกns o tiรฑan tan ben montado.

โ€”Aรญ tes. โ€”O fillo entregoulle unha lata circular ao pai, mentres termaba dunhas cantas mรกis. O home axustou o rolo no proxector e conectouno a un mecanismo que saรญa do chan.

โ€”Parรฉs’ que co de onte deberรญa traballar ben, ti que dis?

โ€”Probaremos. Vou conectalo abaixo.

โ€”รdegha, por fin cheghas. Xa me tiรฑas preocupado. Mรกis che vale que veรฑas co cartel.

โ€”Non, este rolo que traio na man รฉ… Dรก ighual! Mira.

A moza amosa unha pintura lรบgubre. Unha figura feminina deitada no chan, exรกnime, coa roupa aberta. Deixa un seo ao descuberto polo que escorrega un regueiro de brillante sangue vermello. Brota dende unha fenda que ten no peito. Contrasta co resto do debuxo, pintado en branco e negro. Non acabo de ver a relaciรณn coa obra de Shakespeare. En letras angulosas, estaba escrito Hamlet na parte superior. Xusto debaixo, e mรกis pequeno, poรฑรญa: ยซcon Asta Nielsenยป.

โ€”Un peito รณ ar e sanghe, mira que che ghusta… Anda, cรณlghao da porta. Non imos ter esta discusiรณn outra ves.

โ€”Este tipo de manifestaciรณns son comรบns na arte โ€”apuntei en descargo da rapaza.

โ€”Xa, xa, ben cho sei. โ€”Asentiuโ€”. Pero un chisco de variedade…

โ€”Vai, papรก! โ€”emerxeu unha voz dende o piso de abaixo.

โ€”Dรกlle! โ€”Umbรณn fixo uns derradeiros axustes no aparato, apagou a maiorรญa das lรกmpadas e a fita comezou a bulir. Empecei a seguir entรณn o escrito.

โ€”UNHA MULLER?! โ€”Fun incapaz de reprimir o grito ao ler que a adaptaciรณn cinematogrรกfica partรญa da premisa de que Hamlet en realidade era unha muller. Hipรณtese dun profesor norteamericano, un tal Dinning. Tiรฑa que ocultar o seu sexo para poder ser sucesora โ€”sucesorโ€” do rei moribundo. Tรญpica ยซmodernidadeยป deste invento do diaรฑo. Nin os clรกsicos respectan…

Farรกndula

Veiga
Abilio

Todos os deste personaxe

ยซAlto, fraco e coa cabesa nas nubes. Inda que anda polos trinta, seghe sen saber o puta que รฉ a vida. Sacha coma un cativo.ยป Xusto

Xusto

Todos os deste personaxe

ยซLevo media vida a sachar con el. Ten moito xenio. Xa non sente paixรณn por nada. Por maior que sexa, inda traballa moi ben a terra. Sei que no fondo me ten apresio e eu dende logho que llo teรฑo a el.ยป Abilio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Xusto, ti nunca pensaches en ser actor?

โ€”Ator? Finxir cada dรญa, poรฑerme roupa estraรฑa, amosar unha cara prรณ exterior e outra na intimidade? Pra iso farรญame cura. Pรกgase mellor e podes beber viรฑo no traballo.

Comentarios cinรฉfilos

Paporroibo
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Breixo

Todos os deste personaxe

ยซEntre nรณs, en realidade รฉ o meu primo favorito. A sรบa enfermidade do sono dรกme pรฉ a unha morea de trasnadas. Ten un pouco cara de parvo. Xa cumpriu vinte e algho, pero non vai atopar mosa na vida. Ghรบstalle mรกis un libro que รก รdegha unha decapitasiรณn.ยป Xocas

Lois

Todos os deste personaxe

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Plinio

Todos os deste personaxe

ยซร‰ bo rapรกs, aรญnda que un pouco parado. Temos a afecsiรณn comรบn da lectura. Leva unha barba moi curta e ghรบstalle portar chapeu.ยป Breixo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Eu sempre sospeitei que ti eras unha muller โ€”espetoulle Lois a Breixo.

โ€”Unha muller? Non ves a barba ou que?

โ€”A miรฑa avoa, que en pas descanse, tiรฑa unha barba moito mรกis viril ca esa pelux’ de rata que che sae a ti.

โ€”Eu dรฉixovos que estou esgotado. Vou para a cama โ€”interrompรญn con sinceridade a disputa pueril.

โ€”Vรฉn botar a รบltima, home, que imos comenta-lo filme. Ademais, ti fixรฉchelo do carallo โ€”Plinio botoume un afago.

โ€”Non, de verdade que estou a caer co sono โ€”dixen mentres me despedรญa. Amosei o envรฉs da man e pechei un par de veces todos os dedos, agรกs o polgar, sobre a palma.

Sorprendรฉrame a velada. No canto da proxecciรณn atolada que esperaba โ€”coma as anteriores รกs que asistiraโ€”, con xente a falar, a papar comida de toda clase, nenos chorando e correndo pola sala… os asistentes sรณ abriron a boca nos cambios de rolo. Tiveron un comportamento litรบrxico. Van ao cinema como quen vai a misa. Abraiante! Xa me gustarรญa a min que todas as miรฑas funciรณns teatrais foxen tan respectuosas.

Triunfo

Casa dos Egruever
Menandro

Todos os deste personaxe

ยซDende que papรก dirixe a familia, o avรณ relaxou un pouco e acostuma pรณrse do lado dos netos. ร‰ o mรกis comprensivo coas miรฑas falcatruadas. Non herdou o pelo de seu pai, estรก medio calvo; e cando digho medio, quero disir que non ten un sรณ pelo no medio da cabesa.ยป Xocas

Sinforiano

Todos os deste personaxe

ยซMeu bisavรณ Sinfo. Tratado con absoluto respecto e distansia polo resto da familia. En realidade รฉ coma min, detrรกs desa pouse severa aghรณchase un ghrileiro. Ten mรกis anos ca unha merda de dinosauro. O probe consรฉrvase como pode, pero iso si, ten un pelasoโ€ฆยป Xocas

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Mi padre, traio boas novas. A รบltima saรญda do Mandado foi un รฉxito.

Denantes, adeus, para sempre adeus!

Paporroibo
Rรบa
Actor

Todos os deste narrador

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Actor

Todos os deste personaxe

ยซEstranxeiro que entรบa en รณperas de teatro. Estรก de visita en Denantes.ยป Siรฑa Telesfora

Elixio

Todos os deste personaxe

ยซEn cada particularidade de Denantes e as sรบas xentes atopa unha conspirasiรณn. Seghundo el nada รฉ o que parรฉs'. Ha de ser da miรฑa idade, inda que semella mรกis novo de aspecto. ร‰ pequeno, ten o pelo neghro e uns ollos asuis que, do claros que son, meten medo.ยป Xiana

Faxildo

Todos os deste personaxe

ยซCalvo e con barba. Estรก cadrado. Renegha do home actual, tan afastado dos animais; compรณrtase coma eles.ยป Iago

Olga

Todos os deste personaxe

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”QUIIIIII-QUIIIIRIIIIIII-QUIIIIIIIIIIIII!

โ€”Faxildo, como te colla, heiche meter a forcada polo cu!

โ€”Puto enfermo do carallo!

โ€”Silvina, trรกeme a escopeta, que con este polo imos ter sena pra toda a semana!

โ€”QUIIIIII-QUIIIIRIIIIIII-QUIIIIIIIIIIIII!

Achรฉgome รก fiestra e vexo o cheiracรบs subido no tellado do veciรฑo. Estรก a imitar o canto dun galo… de oitenta quilos! Mentres, a xente das proximidades profire toda sorte de insultos e ameazas. Eu que pensaba que ao marchar co romper do dรญa non รญa vivir hoxe sucesos estraรฑos…

Olga estรก xa co almorzo preparado. Azรณutame un sentimento efรฉmero de nostalxia. Razรณn de mรกis para saรญr de aquรญ axiรฑa.

โ€”Bos dรญas. Como durmiu hox’?

โ€”A verdade รฉ que, obviando o incidente do ยซgaloยป, mellor que a noite anterior. Iso seguro. Sen pesadelos e do tirรณn. Vou tomar sรณ leite, non teรฑo ghana de comer nada. โ€”Ghana?, ghana?, isto รฉ peor do que pensaba. Como non marche decontado…

โ€”Tome, pero isto non รฉ almorso pr’un home. โ€”Correspondina cun leve sorriso.

 

โ€”Ben, Olga, eu marcho xa. Deica, Chano! โ€”O fillo acababa de baixar cos ollos aรญnda cheos de lagaรฑasโ€”. Teรฑo asuntos que atender. Non quero perder o barco de hox’. โ€”E agora dixen hox’. Merda, merda, merda!โ€”. Despรญdame de Belisario. E grazas por todo.

โ€”Seghuro que non quere que lle mande nada prรณ camiรฑo?, quedan uns anacos de empanada d’onte. โ€”Niso estaba a pensar eu, en botarlle risado ao corpo.

โ€”Non, de verdade. Moitas grazas.

O dรญa รฉ luminoso, reflicte as miรฑas perspectivas de fuxida. A rรบa estรก aรญnda baleira a pesar de Faxildo. Perfecto, pronto estarei lonxe; a salvo.

โ€”Pssss, seรฑor! Psss, seรฑor! โ€”Alguรฉn estรก a chamar por min. Xa dicรญa eu que non todo podรญa ser tan bonitoโ€”. Pรณdoo acompaรฑar รณ vapor? โ€”Elixio, o que me faltaba.

โ€”Non cรณmpre que vexan que intimei mรกis do imprescindรญbel con ninguรฉn. Xa sabes que poden andar รก espreita. Comprรฉndelo? โ€”Se me podo aforrar aturar a calquera denantรฉs, farei o posรญbel porque asรญ sexa.

โ€”Por completo โ€”dixo รกs abaixadasโ€”. Se alghรบn dรญa nesesita un compaรฑeiro prรก crononaveghasiรณn, aquรญ me ten.

โ€”Non esquecerei a tรบa discreciรณn, Elixio. Grazas por todo. โ€”Alรญ o deixei, todo cheo de razรณn.

Xa vexo o barco ao fondo, escanastrado de forma encantadora. O mar resplandece derredor ao contacto das raiolas douradas do amencer. Ningunha gaivota. Nin vellos nin esqueletos รก vista… A felicidade รฉ total. Mmm!, mesmo creo percibir un doce arrecendo a pexego, aรญnda que por aquรญ non haxa รกrbore tal.

Voo matutino

Casa dos Egruever
Lois

Todos os deste narrador

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Lois

Todos os deste personaxe

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Xocas

Todos os deste personaxe

ยซNon sei a quen saรญu. A idade non lle trouxo o sentidiรฑo. Ten desaseis anos e seghe a pensar todo o dรญa en ghastar bromas, case que todas elas pesadas. Por iso, a medida que medraba e as sรบas trasnadas se รญan acheghando รณ limiar do delito, tentei controlalas metรฉndoo na brighada. Algho o contivo, inda que me dรก no narรญs que non serรก abondo. Pode creser un pouco, mais parรฉsโ€™ que quedarรก pequeno; non lle importa, รณ contrario, asรญ pode ghabear e aghocharse en todo sitio canto hai.ยป Paulo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

O fogar. Unha maรฑรก tranquila. Tempo para descansar, sentarme a ler… ou mellor: pechar os ollos e escoitar medrar a herba. Agora, Deus, sรณ che pido que ao abrir esta porta non haxa sorpresas: ningunha morte por un dรญa. De verdade que preciso deste descanso.

โ€”Boas! โ€”saudei a meu irmรกn menor.

โ€”En serio? โ€”Xocas, sentado รก mesa da sala, comeza a correr cara a fiestra e lรกnzase a travรฉs dela axitando os brazosโ€”. CABROOOOOOOร“N!!!!!!!!!

Por quen repican as campรกs?

Veiga
Abilio

Todos os deste personaxe

ยซAlto, fraco e coa cabesa nas nubes. Inda que anda polos trinta, seghe sen saber o puta que รฉ a vida. Sacha coma un cativo.ยป Xusto

Xusto

Todos os deste personaxe

ยซLevo media vida a sachar con el. Ten moito xenio. Xa non sente paixรณn por nada. Por maior que sexa, inda traballa moi ben a terra. Sei que no fondo me ten apresio e eu dende logho que llo teรฑo a el.ยป Abilio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Dan as badaladas por un defunto. Xusto, sabes por quen?

โ€”Por alghรบn fillo de puta afortunado.

Ventosa quietude

Paporroibo
Absinio

Todos os deste narrador

ยซO meu compadre. Un retranqueiro coma min. Ten familia, pero como se non a tivese. Pasamos o dรญa enteiro nโ€™O Paporroibo. Os anos non caen en balde, ten que se axudar cun caxato pr'ir da taberna รก casa e da casa รก taberna. Non รฉ moi culto, os libros nunca foron o seu, pero ten moito mundo.ยป Senรฉn.

Abisinio

Todos os deste personaxe

ยซO meu compadre. Un retranqueiro coma min. Ten familia, pero como se non a tivese. Pasamos o dรญa enteiro nโ€™O Paporroibo. Os anos non caen en balde, ten que se axudar cun caxato pr'ir da taberna รก casa e da casa รก taberna. Non รฉ moi culto, os libros nunca foron o seu, pero ten moito mundo.ยป Senรฉn.

Binucho

Todos os deste personaxe

ยซHai quen ten que convivir coas hemorroides, a min tocoume apandar con Binucho. Se Senรฉn e Abisinio teรฑen alghunha opsiรณn de ghaรฑarnos, รฉ porque por moitos anos que pasen el seghe a xoghar coma o cu.ยป Nรญscaro

Nรญscaro

Todos os deste personaxe

ยซTen unha lixeira ludopatรญa; pra el non existe nada alรฉn das cartas. Hai anos que ten un ollo ghrolo polo bico dunha pita. Lรฉvao รณ ar. Sempre di que lle veu estupendo pra xoghar, pois ninghรฉn lle mira รก cara.ยป Belisario

Senรฉn

Todos os deste personaxe

ยซSempre nos entendemos ben. ร‰ un pouco mรกis novo ca min, mais estivemos moitos anos embarcados xuntos. Non se lle dan mal os naipes. De moso tiรฑa unha noiva en cada porto, mais non casou con ninghunha. Leva o pelo moi curto e รฉ de pel morena e estatura corrente.ยป Abisinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”O que? Pero como raio vai morrer alghรฉn dunha maneira tan ridรญcula? โ€”Estes quรฉrenme tomar o pelo.

โ€”Unha morte รฉ unha morte. Cando รฉ a hora dun, non lle hai que faser. โ€”Binucho, tรญpico del.

โ€”Morreu, fodeu! Xoghai dun carallo dunha ves! โ€”Nรญscaro, sempre tan paciente. Achega o furabolos ao ollo grolo para indicarlle a Binucho que atenda.

โ€”Tomai e chorai. Todas nosas! โ€”Boa xogada de Senรฉnโ€”. Vรณs como credes que habedes de morrer?

โ€”Hai uns anos dirรญache que fodendo con alghunha mosiรฑa, pero aghora xa nin se me levanta. โ€”ร‰ triste pero certoโ€”. Asรญ que non me importa un carallo.

โ€”Non perdas a esperansa, sempre te podes aforcar โ€”suxeriu Binucho.

โ€”Aforcar?! โ€”preguntei con estraรฑeza.

โ€”Espichas cunha erecsiรณn que nin Cristo โ€”aseguroume.

โ€”Que dis, ho!? โ€”Non lle creo nada.

โ€”Certรญsimo. Hai anos non dabamos co defunto de meu tรญo Carelo. Dous dรญas despois, uns veciรฑos atopรกrono no riseiral. Estaba pendurado da pรณla dunha riseira. Cando cheghamos alรญ inda tiรฑa o pirolรณn de punta. Non sei como aghuantou o pantalรณn!

โ€”Iso non hai quen cho crea โ€”dixo Senรฉn.

โ€”Que si, hostia! ร‰ mรกis, seghundo comentou Menandro, que xa vira uns cantos aforcados, todiรฑos morren empalmados. Non me preghuntes por que, mais รฉ asรญ. Porรฉn, a min ghustarรญ… โ€”Nรญscaro xa non aturaba mรกis e interrompeu a Binucho.

โ€”Ti, se non quers que sexa hox’ e polas miรฑas mans, xa te podes espelir e atender รก partida dunha merda dunha ves.

โ€”Non sexas asรญ, ho, seghuro que ti tamรฉn pensaches alghunha ves en como serรญa a tรบa morte โ€”Senรฉn, reticente a abandonar o tema.

โ€”Dรกndolle polo cu รณs vosos netos nesta mesma mesa cunha xoghada mestra ao tempo que vรณs fasedes abono no semiterio โ€”dixo mentres bulรญa a repartir as cartas para se recuperar o antes posรญbel.

โ€”Eu sempre tiven a ilusiรณn de morrer co pai de tรณdolos peidos โ€”dixo o meu compaรฑeiro ao vermos as cartas. Binucho debe de levar unha man do demo, lรฉselle a ledicia nos ollos.

โ€”Cada un… โ€”Amosei a miรฑa faciana mรกis considerada.

โ€”E dรญghoo en serio. Nunca vos molestou tanto un ghas que รณ botalo, despois do estrondo e o cheiro a morto, sentistes un ghrande alivio; algho case mรญstico? โ€”Asentรญnโ€”. Pois iso, pero รณ infinito, รฉ como penso eu que debe se-la quietude da morte. Un dรญa espertas cun ghas que nin Deus, PRPTPRFFFFFF!, e literalmente na ghloria por partida dobre. Que liberasiรณn!

โ€”Pois xa que non dixen ren, รบnome. Parรฉs’ moi liberador โ€”dixo Binucho, tras botar o sete de copas. A este paso a Nรญscaro non lle van quedar pelos que arrincarse.

โ€”A chupar pirolas! โ€”Nรญscaro ponse en pรฉ, dรกnos as costas, encรบrvase e levanta a perna dereita: bota unha sonora flatulencia e lanza as sรบas cartas ao ar. Sae pola porta d’O Paporroibo xurando mentres os naipes aterran no chan despois dun descenso errรกtico.

Posme catro pataquiรฑas e un dixomedรญxome

Praza de abastos
Siรฑa Telesfora

Todos os deste narrador

ยซEncรกntalle disirlle a todo varรณn menor de trinta anos que estรก feito un home. Camiรฑa a paso de caracol, ten os ollos pequechos e o queixo cheo de pelos duros como espiรฑas.ยป Iago

Siรฑa Telesfora

Todos os deste personaxe

ยซEncรกntalle disirlle a todo varรณn menor de trinta anos que estรก feito un home. Camiรฑa a paso de caracol, ten os ollos pequechos e o queixo cheo de pelos duros como espiรฑas.ยป Iago

Heduvixe

Todos os deste personaxe

ยซSe caghas un peido un pouco forte xa corre a se fechar na casa. A vella, pequerrecha e con olleiras de moso en San Xoรกn, ten medo atรฉ da sรบa propia sombra.ยป Maro

Mendo

Todos os deste personaxe

ยซDisรญan que de pequeno era moi listo, que se habรญa converter nalghรฉn importante, pero non sei como rematou cun posto de verduras na prasa. Hai algho que non me cheira ben neste asunto.ยป Elixio

Pรญa

Todos os deste personaxe

ยซร‰ unha muller como calquera outra camiรฑo da vellรฉs โ€”parece que ten dez anos mรกis dos que en realidade tenโ€”. Moi extrovertida โ€”unha puta rexoubeiraโ€”. Ghรบstalle estar รณ tanto do que susede na vila โ€”รฉ unha candonga cotillaโ€”.ยป Oliva

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Saรญulle a cabesa a rebolos.

โ€”Que horror! Vรญchelo ti? โ€”pregunteille a Pรญa.

โ€”Non, pero como se o vise. Unha d’alรญ arriba contoumo de primeiriรฑa man.

โ€”Pรณรฑolle algho mรกis, seรฑora Heduvix’? โ€”dixo Mendo. Inda lembro como hai nadiรฑa se escondรญa detrรกs das saias da nai. Mรญrao agora, todo un home atendendo รก clientela, alleo aos ruxerruxes.

โ€”Si, dรกsme unhas… โ€”Heduvixe รฉ interrompida por Pรญa.

โ€”E unha morte destas trasas non me estraรฑarรญa que fose cousa de malas fadas. Queira deus que non teรฑamos unha nova vagha de infortunios funestos. โ€”Espero que estea equivocada, inda me lembro da รบltima.

โ€”Aquรญ tes. โ€”Heduvixe pagoulle a todo correr sen pedir mรกis nada e marchou sen sequera se despedir. Xa me gustarรญa a min ter esa enerxรญa!

โ€”Pero como se lle ocorre!? Sabe ben como รฉ esa muller, tenlle medo a todo canto hai. Ata ten as fiestras tapiadas e sรณ sae da casa pra vir รณ mercado e o domingho รก misa. Alรก vai correndo a fecharse, coa compra a medio faser โ€”Mendo bรณtalle unha reprimenda a Pรญa. Non hai dรบbida, รฉ todo un home.

Aparencia

Casa
Isadora

Todos os desta narradora

Descriciรณn.

Amรฉrica

Todos os deste personaxe

ยซMiรฑa tรญa e nai de Breixo e Maeloc. Mestra de carpideiras. Baixiรฑa e repoluda. ร‰ a mellor amigha de miรฑa nai dende pequechas.ยป Xocas

Cibrao

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Iolanda

Todos os deste personaxe

ยซSeica non lle resultou doado collerlle o pulso รก familia. Aghora รฉ unha choradeira mรกis ca desente e xa estรก habituada a convivir coa morte. Que vou disir do boa que รฉ, son seu fillo.ยป Xocas

Isadora

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Xiana

Todos os deste personaxe

ยซร‰ unha muller moderna de mรกis, empeรฑada en se queixar por calquera diferensia de trato cos fillos varois. Ten mala hostia, pero cando quere รฉ moi simpรกtica. Media xuventude de Denantes anda atrรกs dela, mais non se lle coรฑese moso, e iso que xa supera os vinte. ร‰ tirando a alta, moi delghada e co pelo liso e claro. Estanlle a ensinar pra carpideira, pero dubido que ninghรฉn queira que lle vaia chorar รณ seu enterro. Axuda a mamรก e รก tรญa a preparar os cadรกveres, fai ramosโ€ฆ un pouco de todo, coma o resto.ยป Xocas

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Ai, miรฑa naiciรฑa, miรฑa naiciรฑa! Pobriรฑa ela! Teรฑo que parecer forte diante de papรก, el estรก desfeito, sen vontade. Xamais o vira asรญ. Nin sequera cando Pauliรฑa non puido saรญr adiante. A sรบa tristura estao a asomar ao limiar da cordura; apenas รฉ quen de unir dรบas palabras seguidas. Foi unha morte tan desafortunada que teรฑo a sensaciรณn de que en calquera momento vou amaรฑecer na miรฑa cama dun pesadelo surrealista.

Papรก non deixa a fiestra. Tenta agochar o seu pranto mirando ao exterior mentres espera polas Egruever. Mais aรญnda dende esta posiciรณn pรณdese ver como as bรกgoas se lle desprenden da face ao chegar ao queixo. Rematan nunha minรบscula lagoa de desalento que se estรก a formar aos pรฉs.

โ€”Aรญ as estรกn! โ€”dixo emocionรกndose aรญnda mรกis ao pensar no que vai ter que dicir.

Entraron as tres mulleres: dรบas de mediana idade e unha mociรฑa. Serias mais coa tranquilidade de quen se enfrontou a isto nunha morea de ocasiรณns.

โ€”Estรก arriba… desfeitiรฑa, a miรฑa probiรฑa! โ€”Botou as mans รก cara e comezou a debullarse en bรกgoas.

โ€”Non se preocupe, Sibrao, xa verรก como estarรก presentรกbel cando lle cheghen os fillos โ€”tentou consolalo Iolandaโ€”. Procurai que non suba ninghรฉn mentres a lavamos e acondisionamos. Nun anaco virรกn co cadaleito e cando estea preparada xa a baixamos nel prรก sala โ€”dirixiuse agora a min รกs abaixadas.

ร‰ abraiante a convicciรณn coa que soben. Non sei eu se serรกn conscientes do panorama que lles espera. Meu pai conseguiu enxugarse as bรกgoas. Pasea agora inquedo arriba e abaixo.

โ€”Isiรฑa, vou saรญr a que me dea o ar.

โ€”Vou con vostede. โ€”Non o quero perder de vista.

โ€”Non, presiso estar sรณ. Ademais, alghรฉn ten que quedar aquรญ pra resibi-las visitas โ€”dixo de maneira entrecortada. Resulta evidente que non me quere con el e non รฉ momento de discutir.

โ€”D’acordo, mais promรฉtame unha cousa. โ€”Asinteโ€”. Promรฉtame que non farรก ninghunha parvada aรญ fรณra. โ€”Bica os dedos e marcha.

O ruรญdo da porta ao pecharse รฉ o sinal que esperaba: coa soidade como pano de bรกgoas, derrรบbome por completo.

Benvido รก viuvez

Fiestra
Sibila

Todos os desta narradora

ยซDende que enviuvou non volveu saรญr da casa. Estรก aรญ dรญa tras dรญa, diante da fiestra, a contemplar o bulir de Denantes. A xente que a vai visitar รฉ o รบnico contato que ten co exterior.ยป Binucho

Oliva

Todos os deste personaxe

ยซUnha muller maior entreghada รณs demais. Sempre se preocupa de que non me falte de nada. Se hai alghรบn denantรฉs en apertos, sempre รฉ a primeira en acudir.ยป Sibila

Sibila

Todos os deste personaxe

ยซDende que enviuvou non volveu saรญr da casa. Estรก aรญ dรญa tras dรญa, diante da fiestra, a contemplar o bulir de Denantes. A xente que a vai visitar รฉ o รบnico contato que ten co exterior.ยป Binucho

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Deixรฉmolo en que morreu da morte morrida.

โ€”Que mรกghoa! โ€”Figรบrome o que ha de estar a pasar Cibrao.

โ€”E vostede como se atopa? โ€”Esta Oliva, que riquiรฑa, sempre a se preocupar polos demais.

โ€”Teรฑo dรญas, pero, รก nosa idade, unha non pode esperar que non lle doa nada รณ ergherse pola maรฑรก… Non si?

โ€”Hehe! Mentres teรฑamos algho do que doernos, bo sinal serรก. Quere que lle vaia รก prasa ou que lle traia alghunha cousa?

โ€”Descoida, Oliva. Moi amรกbel, mais non fai falla. Cando te queiras ir, faino con total tranquilidade.

โ€”Ghustarรญame pasar pola de Candeloria, ir botar unha man ou inda que sexa un rosario.

โ€”Pois non te demores mรกis. โ€”Apenas remata de axudar a unha persoa e xa estรก a pensar en como facerlle o ben รก seguinte.

Ninguรฉn pode ser tan bo. Nos seus actos piadosos lรฉselle que agocha algo moi fondo, algo que non se corresponde coa imaxe que proxecta. Sempre sospeitei que se cadra tivo unha relaciรณn de รญndole carnal con Don Brais. Non creo que ningรบn dos dous estea agora para moitos trotes. Porรฉn, aรญnda que iso fose certo, e por mรกis que se prolongase no tempo, non cambiarรญa para nada a consideraciรณn que lle teรฑo. O Primeiro Concilio de Letrรกn parรฉceme unha babecada.

Mira quen se cruza con Oliva; gacho ata o punto de nin reparar nela; mรกis espectro ca persoa. A sรบa carne macilenta apenas รฉ capaz de conter unha รกnima que xa non ten motivo para ficar desta beira da existencia. A observaciรณn do estado patรฉtico no que se atopa Cibrao retrotrรกeme รกs miรฑas primeiras semanas de viuvez.

Un gran favor

Casa dos Egruever
Menandro

Todos os deste narrador

ยซDende que papรก dirixe a familia, o avรณ relaxou un pouco e acostuma pรณrse do lado dos netos. ร‰ o mรกis comprensivo coas miรฑas falcatruadas. Non herdou o pelo de seu pai, estรก medio calvo; e cando digho medio, quero disir que non ten un sรณ pelo no medio da cabesa.ยป Xocas

Cibrao

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Menandro

Todos os deste personaxe

ยซDende que papรก dirixe a familia, o avรณ relaxou un pouco e acostuma pรณrse do lado dos netos. ร‰ o mรกis comprensivo coas miรฑas falcatruadas. Non herdou o pelo de seu pai, estรก medio calvo; e cando digho medio, quero disir que non ten un sรณ pelo no medio da cabesa.ยป Xocas

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Non tiรฑa que se acheghar at’eiquรญ, encarghรกmonos nรณs de todo. Candeloria terรก o mellor dos enterramentos. Xa nos dixo sรบa filla que lles ghustarรญa lembrala cun retrato. Verรก como miรฑa neta conseghe pintala tal e como era. Ten moito talento.

โ€”Quixen vir en persoa porque lles teรฑo que pedir un favor, o meirande que lle pedรญn a ninghรฉn. โ€”Conforme vai falando, os ollos vรกnselle enchendo de bรกgoasโ€”. Vivรญn os mellores trinta anos da miรฑa vida รณ lado desa muller: deume tres fillos que quero con loucura mรกis รก Pauliรฑa, que seghuro que a terรก aghora en brasos, e sempre contou co meu amor incondisional; pero hai algho que lle debo. Unha dรฉbeda contraรญda moitos anos atrรกs que non lle paghei en vida, coa que terei que carghar durante toda a miรฑa viuvรฉs. Non serรก o mesmo, ben o sei, pero quรฉrolle cumprir o soรฑo inda que sexa aghora. โ€”O beizo inferior tremelรญcalle sen control.

โ€”Tentarรฉmolo. Sรณ dรญghame cal era a promesa.

โ€”Prometinlle que รญa levala montar en camelo; a vivir unha aventura. Por favor, Menandro, sei que รฉ unha tolerรญa o que lle estou a pedir. โ€”Pรบxose de xeonllos e termoume da man para continuarโ€”. Mais estou eu mesmo รณ bordo da tolemia. Foi todo tan ridรญculo, tan inxusto! โ€”Ata aquรญ chegou a sรบa resistencia ao prantoโ€”. Prรฉghocho! Axรบdame ti a cumprirlle a ilusiรณn da sรบa vida! Que parvo fun!, que miserรกbel! Incapรกs de comprasela por unha ves… โ€”A sรบa voz apagouse de todo entre saloucos.

โ€”Tes a miรฑa palabra de que imos faser todo o que estea na nosa man. Vai prรก casa, pasa este momento cos teus. Non te preocupes de mรกis nada. โ€”Xa bastante nos imos ter que crebar nรณs o maxรญn na procura da besta exรณtica… ร‰rguese e fรบndese comigo nunha hรบmida aperta.

Pluviosa prediciรณn

Banco

Todos nesta localizaciรณn

Pรฉtreo apousento das cachas,
รณptimo espazo para enganar o tempo,
testemuรฑa de meteorolรณxicas charlas,
lizquente no entretempo e axeado no inverno.

Marรญas

Todos os deste personaxe

ยซEstรกn as dรบas viรบvas dende que me alcansa a memoria. Sempre sentadas no seu banco. A forsa de enghanar o tempo xuntas, son case que a mesma persoa, tanto en aspecto como en personalidade. As รบnicas conversas que podo lembrar delas son referentes รก meteoroloxรญa.ยป Leuco

Maro

Todos os deste personaxe

ยซLinghua de trapo, un carรกcter do demo e ninghunha persoa รก que lle render contas. Ghรบstame este fulano.ยป Xusto

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Mariรฑo, se vai saรญr รก noitiรฑa, non lle esquesa colle-la corosa.

โ€”Pero, siรฑoras, que cona din? Seica non viron o dรญa que vai?

โ€”Vimos, si, mais fรกghanos caso: contra a noitiรฑa vai vir chover.

โ€”Anda e non me toleen. Se os seus homes morreron pra non as aturar, non vou ser eu quen o fagha sen ter un porquรฉ. Que lles coma a crica un croque!

ร procura dunha xiba

Casa dos Egruever
Breixo

Todos os deste narrador

ยซEntre nรณs, en realidade รฉ o meu primo favorito. A sรบa enfermidade do sono dรกme pรฉ a unha morea de trasnadas. Ten un pouco cara de parvo. Xa cumpriu vinte e algho, pero non vai atopar mosa na vida. Ghรบstalle mรกis un libro que รก รdegha unha decapitasiรณn.ยป Xocas

Breixo

Todos os deste personaxe

ยซEntre nรณs, en realidade รฉ o meu primo favorito. A sรบa enfermidade do sono dรกme pรฉ a unha morea de trasnadas. Ten un pouco cara de parvo. Xa cumpriu vinte e algho, pero non vai atopar mosa na vida. Ghรบstalle mรกis un libro que รก รdegha unha decapitasiรณn.ยป Xocas

Iago

Todos os deste personaxe

ยซSe cadra ten un punto responsรกbel de mรกis, pero รฉ dado รกs bromas. Casarรก mรกis pronto que tarde, mais inda vive na casa familiar. Son xa vinte e tres anos, un menos ca Lois. Ten o pelo castaรฑo โ€”de mรกis novo era louro, o que sempre me fixo pensar que o adoptaronโ€” e รฉ fraco coma un fiรบncho.ยป Xocas

Lois

Todos os deste personaxe

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Paulo

Todos os deste personaxe

ยซPapรก. Tรฉรฑolle ese apresio que vai ghravado no sanghe, mais รฉ un repunante. Aghรกs o de meterme na brighada necrolรณxica, o resto das sรบas acsiois teรฑen como obxectivo amolarme. Dende que estรก รก fronte da familia รฉ inda peor.ยป Xocas

Xocas

Todos os deste personaxe

ยซNon sei a quen saรญu. A idade non lle trouxo o sentidiรฑo. Ten desaseis anos e seghe a pensar todo o dรญa en ghastar bromas, case que todas elas pesadas. Por iso, a medida que medraba e as sรบas trasnadas se รญan acheghando รณ limiar do delito, tentei controlalas metรฉndoo na brighada. Algho o contivo, inda que me dรก no narรญs que non serรก abondo. Pode creser un pouco, mais parรฉsโ€™ que quedarรก pequeno; non lle importa, รณ contrario, asรญ pode ghabear e aghocharse en todo sitio canto hai.ยป Paulo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Rapases, temos que conseghir un camelo prรณ enterro de Candeloria. Alghunha idea? โ€”preguntou o tรญo Paulo mentres daba voltas derredor da mesa na que estabamos sentados o resto.

โ€”O burro de Amelia ten mรกis chepa cรก Calista, pode pasar sen problemas por un camelo. โ€”Seu pai soltoulle unha losqueada instintiva a Xocasโ€”. Aaaah! Pareserache ben pegharlle a un eivado?

โ€”Eivado!? Que demo che pasou nese braso?

โ€”Mmmm… coido que xa me doeu abondo o รบltimo lapote como pra che contar isto.

โ€”Sรณ temos dรบas escollas posรญbeis: ou ben un soolรณxico, ou ben un sirco โ€”apuntei.

โ€”Nun soo non nos emprestan un dos animais nin de broma. Nun sirco serรก cuestiรณn de cartosโ€” reduciu Lois as opciรณns de busca.

โ€”Teremos que ir ver se hai alghรบn sirco pola sona. Xocas, xa que non nos serves pr’outra cousa, ti virรกs comigho รก sidade, ighual que o Iagho. Alรญ poderemos informarnos de onde hai alghรบn. Lois e Breixo, ide pola do tรญo Lucas e axudaille faser un carriรฑo para que o camelo poida tirar do cadaleito.

โ€”E da brighada necrolรณxica? โ€”Intereseime.

โ€”Esqueseivos por aghora, isto xa รฉ lea abonda. Sรณ espero que a ninghรฉn se lle ocorra morrer antes de que deamos enterrado รก defunta de Sibrao.

โ€”Non apostarรญa eu por iso, xa se sabe que a xente desta vila รฉ dun desconsiderado… โ€”O piollo, co รกs para matar o tres.

Vida ilusoria

Casa
รdega

Todos os desta narradora

ยซTen tres anos mรกis ca min, aรญnda que sempre tiven mรกis complisidade con Xiana. ร‰ rariรฑa como ela soa: ghรบstalle calquera forma de arte, a pintura, a escultura e mesmo a poesรญa, sobre todo se estรกn relasionadas coa morte. Ninghรบn outro membro tivo mรกis sorte ca ela de caer nesta familia. O seu pelo รฉ moi escuro e ondulado e levanta pouquerrechiรฑo do chan. Encรกrghase de fotos e retratos, de ghravar as lรกpidas ou calquera outro labor minimamente artรญstico.ยป Xocas

รdega

Todos os deste personaxe

ยซTen tres anos mรกis ca min, aรญnda que sempre tiven mรกis complisidade con Xiana. ร‰ rariรฑa como ela soa: ghรบstalle calquera forma de arte, a pintura, a escultura e mesmo a poesรญa, sobre todo se estรกn relasionadas coa morte. Ninghรบn outro membro tivo mรกis sorte ca ela de caer nesta familia. O seu pelo รฉ moi escuro e ondulado e levanta pouquerrechiรฑo do chan. Encรกrghase de fotos e retratos, de ghravar as lรกpidas ou calquera outro labor minimamente artรญstico.ยป Xocas

Candeloria

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Xiana

Todos os deste personaxe

ยซร‰ unha muller moderna de mรกis, empeรฑada en se queixar por calquera diferensia de trato cos fillos varois. Ten mala hostia, pero cando quere รฉ moi simpรกtica. Media xuventude de Denantes anda atrรกs dela, mais non se lle coรฑese moso, e iso que xa supera os vinte. ร‰ tirando a alta, moi delghada e co pelo liso e claro. Estanlle a ensinar pra carpideira, pero dubido que ninghรฉn queira que lle vaia chorar รณ seu enterro. Axuda a mamรก e รก tรญa a preparar os cadรกveres, fai ramosโ€ฆ un pouco de todo, coma o resto.ยป Xocas

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Toda tรบa, irmรก. Non te podes faser unha idea de como estaba รณ chegharmos! โ€”Xiana foi a รบltima en saรญr. Estou a soas co cadรกver e o meu lenzo.

Isto non deixa de me parecer un insulto รก miรฑa arte. Facerme partรญcipe desta festa de negaciรณn e encubrimento… ร‰nchesenos a boca a dicir que a morte รฉ parte da vida, que hai que aceptala con naturalidade, que รฉ un paso mรกis na existencia, que reforza o amor por vivir… E logo, mira: primeiro mamรก, tรญa Amรฉrica e Xiana teรฑen que borrar calquera traza do que acaba de ocorrer, deixar un cadรกver mutilado coa aparencia dunha apracรญbel durminte; despois veรฑo eu, que se vin antes a esta muller foi de pasada na rรบa, a seica ter que plasmar no lenzo a sรบa vitalidade. A sรบa vitalidade!

A miรฑa arte busca amosar a fermosura oculta polos prexuรญzos, persegue a estรฉtica incluso nos lugares mรกis recรณnditos. Neste caso chamarรญame retratar o encanto sinistro da simulaciรณn da vida, como na fotografรญa de defuntos (iso si que รฉ arte). Eses meniรฑos exรกnimes formando parte dunha estampa familiar, esa recreaciรณn no que puido ser e xamais serรก… Pero dende a mirada da morte!, non da vida. Por iso รฉ algo dunha beldade funesta. O que vou facer agora carece por completo de transcendencia. Para a familia serรก un retrato fiel abondo; para min, unha coitelada na รกnima, unha traizรณn. Que feliz poderรญa ser pintando a violencia da morte de Candeloria. Os รณsos crebados. A carne esgazada. O ceno do nada. Esa serรญa a autรฉntica oda รก existencia, non esta farsa emรฉtica.

Aspecto saudรกbel

Rรบa
Aldara

Todos os deste personaxe

ยซDi ter todos os males coรฑecidos pola ciencia, ademais doutros moitos que aรญnda estรกn por descubrir. Non chega รณ cuarto de sรฉculo, mais non fai outra cousa ca pensar na morte. Pequena e moi fraca, hai na vila cans que pesan mรกis ca ela. Extremadamente pรกlida, quen sabe se รฉ a verdadeira cor da sรบa pel ou consecuencia da sรบa agonรญa perpetua.ยป Don Primitivo

Siรฑa Telesfora

Todos os deste personaxe

ยซEncรกntalle disirlle a todo varรณn menor de trinta anos que estรก feito un home. Camiรฑa a paso de caracol, ten os ollos pequechos e o queixo cheo de pelos duros como espiรฑas.ยป Iago

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Aldariรฑa, mira que boa cor traes hox’.

โ€”Deus Santo! Xa disรญa eu que me notaba algho de temperatura. Marcho direitiรฑa prรก cama.

Unhas vanse, outros chegan

Casa
Plinio

Todos os deste narrador

ยซร‰ bo rapรกs, aรญnda que un pouco parado. Temos a afecsiรณn comรบn da lectura. Leva unha barba moi curta e ghรบstalle portar chapeu.ยป Breixo

Cibrao

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Iolanda

Todos os deste personaxe

ยซSeica non lle resultou doado collerlle o pulso รก familia. Aghora รฉ unha choradeira mรกis ca desente e xa estรก habituada a convivir coa morte. Que vou disir do boa que รฉ, son seu fillo.ยป Xocas

Isadora

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Lois

Todos os deste personaxe

ยซO salto xerasional afortunadamente suavisou a cousa, mais รฉ do pau de papรก e do avรณ. O maior e mรกis estirado de meus irmรกns. De cando en ves inda se sabe divertir. Non leva moito casado, pero as sรบas formas xa tenden รก curva. Leva unha barba ben arranxada e viste de maneira formal. Boto de menos cando vivรญa con nรณs.ยป Xocas

Plinio

Todos os deste personaxe

ยซร‰ bo rapรกs, aรญnda que un pouco parado. Temos a afecsiรณn comรบn da lectura. Leva unha barba moi curta e ghรบstalle portar chapeu.ยป Breixo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Xa estamos aquรญ. Onde deixamos o cadaleito? โ€”dixo Lois ao entrarmos pola porta.

โ€”Aรญ mesmo. Tรบa irmรก estรก aghora pintando a Candeloria. ร‰ mellor non interrompela. Xa o subimos nรณs despois. โ€”Iolanda estaba a agardar, sentada nunha das cadeiras situadas na sala, a que รdega rematase.

โ€”D’acordo. Eu vรณlvome, entรณn, que hai moito choio. Plinio, queres que che aserque รก casa?

โ€”Vai de aรญ, se son tres pasos! โ€”Camiรฑar non รฉ que sexa o meu pasatempo predilecto, mais coa prรฉsa que leva non lle vou dicir que si, que me achegue aรญ ao ladiรฑo. Ademais, andar, o que se di andar…

โ€”Deica logho โ€”despรญdese das sรบas familiares erguendo a man esquerdaโ€”. Acompรกรฑoo no sentimento โ€”dirรญxese a Cibrao.

โ€”Pero pasa, home. Vai botarlle un ghrolo รก cosiรฑa ou comer algho โ€”convidoume o viรบvo.

โ€”A verdade รฉ que… โ€”Asomouse unha moza dende a cociรฑa cando estaba a piques de declinar o ofrecemento.

โ€”Unha cunquiรฑa do caldo que nos trouxo Oliva? โ€”preguntou cunha voz doce.

โ€”Non teรฑo fame. โ€”Rexeito ao tempo tamรฉn coa man a invitaciรณn. Aรญnda que xa me estou a arrepentir de estragar a escusa perfecta para coรฑecela.

โ€”Unha tila? โ€”Tenta coas bebidas.

โ€”A unha tiliรฑa non che vou disir que non. โ€”Si, รฉ unha infusiรณn que non soporto. Estame ben por parvo!

Na cociรฑa sรณ estรก ela. Aรญnda que, pola louza, semella que cheguei por casualidade nun momento de relativa tranquilidade que non รฉ probรกbel que se vaia repetir antes do enterramento.

โ€”Senta. Aghora cha poรฑo. โ€”Ao se xirar, reparei nunha incipiente barriga materna. Xa dicรญa eu que…โ€”. Entรณn, es un dos Eghruever?

โ€”Non, nin sequera traballo na carpintarรญa. Pasaba por alรญ e, como estaban moi atafeghados, boteilles unha man pra aserca-lo ataรบde.

โ€”Ghrasiรฑas, logho.

โ€”Non hai de que, collรญame de camiรฑo. โ€”A ver de que falo eu agora…

โ€”Estache ben de temperatura?

โ€”Eh… si, si, asรญ estรก perfecta. โ€”Perfectamente noxenta.

Aรญnda que ela semella tranquila, como se agradecese que non lle recordasen o suceso durante un anaco, o silencio non me estรก a resultar cรณmodo. Meu Deus, que mal se me deron sempre as conversas de cortesรญa… Xa sei!, o cativo.

โ€”Que tal levas o embaraso?

โ€”Pra se-lo primeiro, non estรก a ser complicado. Apenas tiven nรกuseas e antollos. O peor estรก a se-la soidade. A รบltima ves que vin a meu home foi o dรญa da semente; anda embarcado โ€”dixo cun pouso de amarguraโ€”, e aghora co de miรฑa nai… Era un ghrande apoio. Non sei como o hei de soportar en diante. Entรฉndeme, tirarei como sexa, pola criatura, mais todo serรก diferente por aquรญ; moito mรกis duro. Sabes que? โ€”Inspรญrolle confianza.

โ€”Dime.

โ€”O xeito de ocorrer todo, en serta maneira, reconfรณrtame. โ€”Incluso nestas situaciรณns, con outra persoa abrรญndome o seu corazรณn, non son capaz de deixar de imaxinarme a reacciรณn que terรญa o meu interlocutor se digo ou fago cousas inesperadasโ€”. Porque xamais fun capรกs de faserme รก idea de que miรฑa nai รญa esmoreser. Non podรญa imaxinala confinada nunha cama, morrendo un pouco cada dรญa ata o fatal desenlase. โ€”Se lle dese un bico na boca agora mesmo, que farรญa? Incluso aรญnda que lle gustase, e por mรกis que se lle note que o seu matrimonio non vai ben, non me seguirรญa a corrente. Inda que se sentise agredida, dubido que me soltase unha labazada. O mรกis probรกbel รฉ que non soubese como reaccionar, que me fitase cos ollos ben abertos e a mente colapsada, agardando a que eu abandonase a habitaciรณn ou, en รบltimo termo, acabarรญa por facelo elaโ€”. Pra ben ou pra mal, ela era unha persoa peculiar. A sรบa morte non podรญa ser convensional, tiรฑa que ser algho inesperado; espectacular incluso. โ€”E se lle metese un dedo no nariz?

โ€”A vida con ela habรญa de ser moi interesante.

โ€”Sen dรบbida que o era. Sempre o foi. โ€”Estivo a piques de revivir unha anรฉcdota que no รบltimo momento decidiu gardar para si. Apรณstome a que se me botase un peido, ela farรญa coma se non se decataseโ€”. Non podo deixar de pensar que meus irmรกns e mais eu eramos unha cadea que a mantivo toda a vida suxeita a Denantes, cando ela non pertensรญa a este lughar. โ€”Aรญnda que dese a sensaciรณn de que xa estaba seca, os ollos, chantados dende hai un bo anaco no lume da lareira, comezan a ameazar arroiadaโ€”. Asรญ e todo… โ€”Parece que se decatou a tempo de frear as bรกgoas, mudou o ceno para contelasโ€”. Asรญ e todo, levar un bebรฉ no interior รฉ unha sensasiรณn marabillosa. โ€”A de facercho aposto a que tampouco ha de estar mal. Non puiden reprimir unha mirada libidinosa aos incipientes peitos lactantesโ€”. Conto os dรญas que faltan para poder ve-la sรบa cariรฑa. โ€”Pero que carallo vai mal contigo, rapaz? Arrubieime ao imaxinar que pensarรญa calquera ao saber o que me estรก a pasar pola cabeza perante unha moza preรฑada doutro home, desfeita pola morte recente e traumรกtica de sรบa nai.

โ€”Ti xa es pai? โ€”preguntoume.

โ€”Pai?, por non ter, nin teรฑo mosa.

โ€”Pois xa me estraรฑa, sendo tan riquiรฑo. โ€”Abofรฉ que por este camiรฑo non me han de baixar as cores.

โ€”Moi rica e relaxante a tila. โ€”Mentireiro!โ€”. Vou ir indo. โ€”Despedinme mentres os seus ollos aumentaban un chisco o nivel de melancolรญa.

โ€”Impรณrtache se te acompaรฑo un anaco? Presiso un pouco de aire pra coller forsas prรณ que vรฉn.

โ€”Non, como vexas. Dende logho que non me importa. โ€”EN ABSOLUTO!

Ao saรญrmos pola porta da cociรฑa, cun contido e estรบpido sorriso na miรฑa face, cruzรกmonos con Oliva, que xa regresa cunha cesta รก cabeza.

โ€”Marchas, nena? โ€”Deducรญn que se referรญa a Isadora.

โ€”Estou algho mareada, vou ver se cun ambiente menos carghado se me pasa.

โ€”Si, hache de caer ben. Eu vou preparando unha masela pra cando volvas. Axudarache a asentar o estรณmagho. โ€”Que de bondade concentrada nun corpo tan miรบdo!

Arroutadas

Veiga
Abilio

Todos os deste narrador

ยซAlto, fraco e coa cabesa nas nubes. Inda que anda polos trinta, seghe sen saber o puta que รฉ a vida. Sacha coma un cativo.ยป Xusto

Abilio

Todos os deste personaxe

ยซAlto, fraco e coa cabesa nas nubes. Inda que anda polos trinta, seghe sen saber o puta que รฉ a vida. Sacha coma un cativo.ยป Xusto

Xusto

Todos os deste personaxe

ยซLevo media vida a sachar con el. Ten moito xenio. Xa non sente paixรณn por nada. Por maior que sexa, inda traballa moi ben a terra. Sei que no fondo me ten apresio e eu dende logho que llo teรฑo a el.ยป Abilio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Xusto, ti seghes os teus impulsos?

โ€”Mmmm… โ€”di pensativo mentres ergue o legรณnโ€” non โ€”respondeu ao chantalo na terra.

Caldo xusticieiro

Casa
Oliva

Todos os desta narradora

ยซUnha muller maior entreghada รณs demais. Sempre se preocupa de que non me falte de nada. Se hai alghรบn denantรฉs en apertos, sempre รฉ a primeira en acudir.ยป Sibila

Isadora

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Oliva

Todos os deste personaxe

ยซUnha muller maior entreghada รณs demais. Sempre se preocupa de que non me falte de nada. Se hai alghรบn denantรฉs en apertos, sempre รฉ a primeira en acudir.ยป Sibila

Sindo

Todos os deste personaxe

ยซSempre estรก รก busca de formas de papar e beber de moca e de maneiras de ghaรฑar cartos co mรญnimo esforso.ยป Olga

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Ola, xa estรกn aquรญ? โ€”pregunta Isadora ao regresar. Referรญase a seus irmรกns, que acaban de chegar no vapor.

โ€”Si, haiche nadiรฑa. Estรกn arriba. Como che sentou o ar? โ€”Pregunteille cun cรกlido sorriso.

โ€”Ben, estou mellor. Ghrasiรฑas por te preocupares, Oliva. โ€”Por me preocupar? Porcona! O fedor a sexo chega ata aquรญ. Levas a luxuria e o adulterio impregnados en cada recullo desa roupa de dubidoso gusto. Xa arderรกs no inferno, xa…

Sรฉntese alguรฉn a baixar polas escaleiras, deben de vir co cadaleito. Collo a lurpia de Isadora polo brazo:

โ€”Vamos, nena, non podes estar aquรญ.

โ€”E logho?

โ€”Estรกn a baixar a caixa coa defunta de tรบa nai.

โ€”Quero vela!

โ€”Pero que che pasa!? Estรกs embarasada, pensa un pouco na criatura. Queres que lle dea mal de ar? โ€”Aรญnda que a este neno xa non o libra ninguรฉn co que acabas de facer. Dubido ademais que fose a primeira vez.

Lรฉvoa do brazo รก cociรฑa, sรฉntoa e procuro situarme o mรกis lonxe posรญbel. O gafume que desprende estรก a me marear.

Pasado un anaco, entran seus irmรกns a saudala. Unhas cantas apertas e unhas bรกgoas camanduleiras. Como quen que a Ourente ou Catulo lles importa unha cona sรบa nai. Habรญa unha morea de tempo que non viรฑan pola vila. Por non falar da filla que fornica con Candeloria aรญnda de corpo presente…

Xa estรก aquรญ o pedichรณn este. Sindo aparece pola porta da cociรฑa e vai directo a unha veciรฑa que estรก sentada onda a lareira a lle dar o pรฉsame. O pobre diaรฑo nin sabe quen รฉ a morta ou os seus parentes.

โ€”Ola, Sindo, a apoiar a familia nestes momentos complicados?

โ€”Hai que ser bos visiรฑos. โ€”Malparido!

โ€”Parรฉs’ que co lusquefusque estรก a se revirar o dรญa, eh? Non tardarรก moito en chover. Queres unha cunquiรฑa de caldo pra entrar en calor? โ€”Pregunta retรณrica.

โ€”Non vaias pensar, a larica marchoume toda. Nestas situasiois pรฉchaseme o estรณmagho. โ€”Si, claroโ€”. Mais probarcho, si que cho probo. โ€”ร‰ncholle a cunca ata arriba, asรญ esgane!

โ€”Mmmm, contra o final ten un ghusto asรญ como aghre; dรกlle o seu aquel. โ€”Correspondรญn as sรบas palabras de adulaciรณn cun sorriso cรณmplice. Mal saben todos estes que vertรญn medio ouriรฑal no caldo. Como se merecesen outra cousa…

Asalto

Casa
Heduvixe

Todos os desta narradora

ยซSe caghas un peido un pouco forte xa corre a se fechar na casa. A vella, pequerrecha e con olleiras de moso en San Xoรกn, ten medo atรฉ da sรบa propia sombra.ยป Maro

Heduvixe

Todos os deste personaxe

ยซSe caghas un peido un pouco forte xa corre a se fechar na casa. A vella, pequerrecha e con olleiras de moso en San Xoรกn, ten medo atรฉ da sรบa propia sombra.ยป Maro

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Que รฉ iso que se escoita no tellado? Semellan unhas pegadas. Sen respirar percibireino mellor. Si, non hai dรบbida, pero non anda sรณ unha persoa, sรฉntense unhas cantas. Pisan suave para pasaren desapercibidas. Sorte que teรฑo ouvidos de porca parida. Bulen de aquรญ para acolรก, procurando unha fenda pola que entrar, mais non a van atopar. Ou se cadra si? Claro! Aquel ruรญdo co que me espertei onte. Seguro que abriron un pequeno burato que dรก ao faiado para volveren hoxe e accederen por aรญ. Malditos! Voume meter na despensa, non creo que veรฑan polos chourizos. Alรญ teรฑo un coitelo para me defender chegado o caso. Rรกpido, sรณ hai tempo de salvar o colgante da avoa.

Amorearei axiรฑa todos os alimentos e utensilios onda a porta, asรญ non poderรกn pasar. Mais cรณmpre que o faga con coidado e sen arrastrar, non vaia ser que se decaten.

Estou sen alento. Sรณ espero, Virxenciรฑa, que servise de algo. Que รฉ iso que se sente? Choiva? Non eran pegadas, estaba a faiscar!

Que mellor momento para penetrar nunha casa sen seren sentidos que coa complicidade do murmurio da auga ao caer? Meu Deus!

O que ha de ser…

Casa
Olga

Todos os desta narradora

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Cibrao

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Maeloc

Todos os deste personaxe

ยซCura novo. Inda non ten os trinta. A modernidade chegha รก ighrexa. As mesmas hostias dadas aghora con melena: dende que saรญu do seminario non cortou o pelo. Ten sertas ideas que non lle ghustan moito รณ tรญo Brais, mais non deixa de ser un cura, tampouco hai que pasarse co evolusionado do seu pensar.ยป Xocas

Olga

Todos os deste personaxe

ยซFai a mellor empanada de risado da vila, e, por extensiรณn, do universo. Consรฉrvase bastante mellor ca Bilisario, seu home. ร‰ de mediana estatura, xenerosa en curvas e ten o pelo inda neghro e peiteado en coleta. Viste sempre o mandil.ยป Abisinio

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

A casa estรก chea de xente: veciรฑos, maiorรญa de mulleres; a tรญa e irmรกns de Candeloria, que rompen a chorar ao verme chegar โ€”mais non porque me teรฑan un especial aprecio, รฉ costume nos velorios recibir as visitas cun aumento na intensidade dos prantosโ€”; tamรฉn estรกn os fillos, Cibrao e a defunta, no centro da sala, vestida coas sรบas mellores roupas.

Despois dos saรบdos e pรฉsames pertinentes a boa parte da concorrencia, dirรญxome a Cibrao:

โ€”Ola, Olghiรฑa, como รฉ a vida, eh? Non somos nada.

โ€”Nadiรฑa… โ€”Despois dun silencio sentido, volvo falarโ€”. Trouxen unhas empanadas. Tes que comer algho, isto faise moi longho.

โ€”Non teรฑo ghanas de… โ€”A mirada pรฉrdeselle nalgรบn dos poucos lugares despexados da sala.

โ€”Xa sabedes cando serรก o funeral? โ€”Tentei traelo de volta.

โ€”Si, Paulo estivo aquรญ hai un anaco. Dรญxome que xa poderรก ser pasado.

โ€”Logho, a risada serรก maรฑรก?

โ€”Nin sequera pensara niso. Non creo que a faghamos, non teรฑo humor pra ela.

โ€”Por iso. Ti cres que Candeloria quere ser despedida sรณ entre bรกghoas? A risada de primeiras nunca apetese, mais logho un decรกtase do que reconforta. โ€”Tรฉrmolle a man, รฉ como agarrar a dun morto: non ten firmeza ningunhaโ€”. As tradisiois sono por un motivo. Dรฉixoche unha caixa de risado na cosiรฑa. โ€”A sรบa boca estivo a piques de dicir algo, mais son os seus ollos os que falan de resignaciรณn, de submisiรณn. Estรก superado polas circunstancias.

โ€”Creo en Deus, Pai todopoderoso. โ€”Maeloc estรก erguido ao lado do cadaleito. Da sรบa man dereita pendura un rosario constituรญdo por unhas contas de madeira de riseira e un crucifixo douradoโ€”. Creo en Xesรบs Cristo, seu รบnico fillo…

Gargalladas fรบnebres

Casa dos Egruever
Xocas

Todos os deste narrador

ยซNon sei a quen saรญu. A idade non lle trouxo o sentidiรฑo. Ten desaseis anos e seghe a pensar todo o dรญa en ghastar bromas, case que todas elas pesadas. Por iso, a medida que medraba e as sรบas trasnadas se รญan acheghando รณ limiar do delito, tentei controlalas metรฉndoo na brighada. Algho o contivo, inda que me dรก no narรญs que non serรก abondo. Pode creser un pouco, mais parรฉsโ€™ que quedarรก pequeno; non lle importa, รณ contrario, asรญ pode ghabear e aghocharse en todo sitio canto hai.ยป Paulo

รdega

Todos os deste personaxe

ยซTen tres anos mรกis ca min, aรญnda que sempre tiven mรกis complisidade con Xiana. ร‰ rariรฑa como ela soa: ghรบstalle calquera forma de arte, a pintura, a escultura e mesmo a poesรญa, sobre todo se estรกn relasionadas coa morte. Ninghรบn outro membro tivo mรกis sorte ca ela de caer nesta familia. O seu pelo รฉ moi escuro e ondulado e levanta pouquerrechiรฑo do chan. Encรกrghase de fotos e retratos, de ghravar as lรกpidas ou calquera outro labor minimamente artรญstico.ยป Xocas

Breixo

Todos os deste personaxe

ยซEntre nรณs, en realidade รฉ o meu primo favorito. A sรบa enfermidade do sono dรกme pรฉ a unha morea de trasnadas. Ten un pouco cara de parvo. Xa cumpriu vinte e algho, pero non vai atopar mosa na vida. Ghรบstalle mรกis un libro que รก รdegha unha decapitasiรณn.ยป Xocas

Iago

Todos os deste personaxe

ยซSe cadra ten un punto responsรกbel de mรกis, pero รฉ dado รกs bromas. Casarรก mรกis pronto que tarde, mais inda vive na casa familiar. Son xa vinte e tres anos, un menos ca Lois. Ten o pelo castaรฑo โ€”de mรกis novo era louro, o que sempre me fixo pensar que o adoptaronโ€” e รฉ fraco coma un fiรบncho.ยป Xocas

Xiana

Todos os deste personaxe

ยซร‰ unha muller moderna de mรกis, empeรฑada en se queixar por calquera diferensia de trato cos fillos varois. Ten mala hostia, pero cando quere รฉ moi simpรกtica. Media xuventude de Denantes anda atrรกs dela, mais non se lle coรฑese moso, e iso que xa supera os vinte. ร‰ tirando a alta, moi delghada e co pelo liso e claro. Estanlle a ensinar pra carpideira, pero dubido que ninghรฉn queira que lle vaia chorar รณ seu enterro. Axuda a mamรก e รก tรญa a preparar os cadรกveres, fai ramosโ€ฆ un pouco de todo, coma o resto.ยป Xocas

Xocas

Todos os deste personaxe

ยซNon sei a quen saรญu. A idade non lle trouxo o sentidiรฑo. Ten desaseis anos e seghe a pensar todo o dรญa en ghastar bromas, case que todas elas pesadas. Por iso, a medida que medraba e as sรบas trasnadas se รญan acheghando รณ limiar do delito, tentei controlalas metรฉndoo na brighada. Algho o contivo, inda que me dรก no narรญs que non serรก abondo. Pode creser un pouco, mais parรฉsโ€™ que quedarรก pequeno; non lle importa, รณ contrario, asรญ pode ghabear e aghocharse en todo sitio canto hai.ยป Paulo

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

Cos vellos xa deitados e co Lois onda a muller, estamos a falar os primos na sala sobre a xornada de hoxe.

โ€”Pois รณ final, nin sircos nin soos, nin conas nin carallos. Demos co condenado camelo nunha representasiรณn teatral: As non sei cantas noites…

โ€”Serรก unha adpatasiรณn d’As mil e unha noites, unha recompilasiรณn de relatos do oriente. โ€”A Breixo encรกntalle dar o dato, amosar que รฉ un pailaroco lido.

โ€”Iso, si; noite arriba, noite abaixo. Maรฑรก rematan na sidade e aรญnda tardarรกn un par de dรญas mรกis en partir prรก seghinte. Asรญ que a base de moito insistir, conseghรญmolo pra pasado รก maรฑansiรฑa. Coa condisiรณn de que veรฑa co coidador, un mouriรฑo pequerrechiรฑo coma el sรณ.

โ€”A ver, que, vai unha partidiรฑa รณ epitafia? โ€”propuxo Xiana.

โ€”Vamos, elixe โ€”dixo o Iago.

โ€”Primo, vas ti. Como non podรญa ser doutra maneira, tรณcache o da defunta. โ€”Xiana estableceu que sexa Breixo o que empece.

โ€”A ver, a ver… ยซRi, ri, pero cando espiche Xocas, a miรฑa morte non che ha de parecer tan ridรญcula en comparaciรณn.ยป โ€”Mediocre, aรญnda que o resto lle rin a chanza por puro compromisoโ€”. Quenda de Iagho e tรณcalle epitafiar a Maro.

โ€”Este รฉ doado โ€”quรฉixase รdega.

โ€”Vexamos: ยซVale, eu estarei morto, pero polo menos non son un parvo do carallo coma ti.ยป โ€”Si, como se o viseโ€”. Aghora Xocas, a… รณ Elixio, veรฑa. โ€”O momento que a concorrencia estaba a esperar con ansia.

โ€”ยซNon volo creades, en realidade raptรกronme Eles. Isto รฉ unha pantomima.ยป โ€”Escรณitanse as risas habituais. Calquera dรญa mexan por elesโ€”. Tรณcache โ€”dixen sinalando a miรฑa irmรก Xianaโ€”, coa Pรญa mesmo. โ€”Deulle un trago รก sรบa cunca de leite mentres o pensaba.

โ€”A ver que vos parรฉs’, sen mรกis: ยซConta, conta.ยป โ€”Amรณsolle a miรฑa aprobaciรณnโ€”. Pois a รdegha, que sei eu, รก Aldara!

โ€”Vai: ยซAsรญ que eran imaxinaciรณns miรฑas…ยป โ€”Andamos todos polo chan. A Xiana saรญulle o leite disparado polo nariz.

โ€”Pero que escรกndalo รฉ este?! โ€”Baixou meu pai as escaleiras todo alporizado, cos ollos inchados e un lado da cara medio deformado pola presiรณn contra a almofadaโ€”. Pasai prรก cama aghora mesmo, que maรฑรก hai moito que faser!

Risada

Casa
Isadora

Todos os desta narradora

Descriciรณn.

Cibrao

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Isadora

Todos os deste personaxe

Descriciรณn

Hoxe

Todos neste tempo

ยซO presente. Flรบe, mais permanese estรกtico. Pasan os dรญas e as semanas, pasan incluso as estasiois; endexamais os anos. Atrapados estamos nun espaso-tempo preghado sobre si mesmo. Cada episodio das nosas vidas รฉ autoconclusivo, non ten continuidade no futuro.ยป Galilea

โ€”Nena, aghora toca a risada… โ€”Fixo unha pausa para tentar pasar por sรบas palabras alleasโ€”. ร‰ a tradisiรณn e a tรบa nai habรญalle ghustar. โ€”Diso estou seguraโ€”. Tes qu’ir pr’arriba.

Aรญnda que me escoltan lixeiros ata as escaleiras para que non teรฑa contacto co fรฉretro, xiro ao ir polo terceiro chanzo o tempo xusto para fitar a cara da mamรก. Dende logo que as Egruever fixeron un gran traballo, semella mesmo unha persoa viva; mais non miรฑa nai. Ela endexamais tivo esa expresiรณn tan solemne. Incluso nos malos momentos mantiรฑa un ceno cรกlido. Era unha desas persoas que rirรญa ata no seu funeral.

Non asistรญn a ningunha risada, mais esta serรก a segunda vez que a escoite. Cando nena, ao morrer miรฑa avoa materna que vivรญa connosco nesta casa, tamรฉn a houbo, pero os rillotes quedan arredados dos defuntos. Iso non puido evitar que o sorriso de miรฑa nai nun dos seus dรญas mรกis tristeiros se me quedase gravado por sempre. Hoxe tampouco podo ficar abaixo porque seica a mistura de aires, do risado e da morta, son prexudiciais para o bebรฉ. Trรกtase dun ritual de purificaciรณn. Tamรฉn supรณn ao tempo un inciso liberador na dor dos asistentes ao velorio. Faise รก tarde da vรฉspera do enterro, asรญ queda tempo para outros actos mรกis formais.

Arriba, e con todas as portas pechadas, os diรกlogos resultan inintelixรญbeis, unha sรณ pode captar o ton. De primeiras mantense o queixume de fondo, con algรบn salaio mรกis intenso de cando en vez. Segundo transcorren os minutos, ese pranto ambiental cesa sen que sequera me decate do momento exacto no que sucedeu. O crescendo no volume das conversas รฉ paulatino. Contra o principio, mantรญรฑase a gravidade; agora leva xa unhas trazas mรกis relaxadas. Xorde รก fin algunha pequena chanza acompaรฑada dunhas breves e inda nerviosas risas. Os relatos son cada vez mรกis afoutos e as reacciรณns menos contidas, ata que unha pequena expresiรณn pronunciada a pleno pulmรณn fai que a meirande parte da sala rache en gargalladas. Centrarme en percibir os sons tamรฉn me estรก a servir como evasiรณn. O leve cheiro a risado que sinto รฉ tan feble que talvez proceda do meu propio maxรญn. A estas alturas o balbordo alcanza a miรฑa posiciรณn sen necesidade de afiar o ouvido. Se antes toda a sala estaba centrada nun foco comรบn, agora as bromas bulen en pequenos grupos e as risas chegan a cada instante. Entรณn, sobre todas elas destaca a de maior familiaridade, que รฉ incluso a mรกis estrondosa da tarde enteira. Dรบas lรกgrimas xemelgas esvaran asemade polas miรฑas faceiras.